Page 136 - 6. SINIF AKILLI DEFTER
P. 136
ünite5 MUSİKİMİZDE DİNİN İZLERİ
Musikide, Allah’ın birliği, yüceliği, Allah ve Peygamber sevgisi gibi dini
kıs
a
kısa motifler işlenir. Musikimizde “Dinî Türk Musikisi” önemli bir yer tutar. Dinî
kıs Türk Musikisi de cami ve tasavvuf musikisi olarak iki kısma ayrılır. Bir dua
kısa
a
mahiyetinde olan cami musikisi Türklerin Müslüman oluşundan itibaren
Musiki: Duygu ve düşünceleri Türk milletinin elinde büyük bir gelişme göstermiştir. Dinî musiki içinde,
çok veya tek sesli olarak çe- ilahilerin özel bir yeri vardır. İlahiler, edebiyatımızdaki dinî içerikli şiirlerin
şitli müzik aletleri eşliğinde bestelenmiş şeklidir.
sergilenmesi sanatıdır.
Naat, tekbir, salât, temcît gibi dinî eserler, ezan
Tasavvuf musikisi: Allah ve ve kamet gibi namazla alakalı kısımlar Türk
peygamber sevgisi gibi dinî musikisi sayesinde ebedi bir hâl almıştır.
konularda yazılmış eserle-
rin belli bir ritimle söy- Camilerde okunan tesbih ve ilahiler,
lenmesidir. mevlit ve Ramazan ayında okunmak
Ezan: İslam dininde na- için bestelenmiş eserler dinî musiki-
maz vaktinin geldiğini miz içinde büyük ve önemli bir yer
insanlara bildirmek için tutar.
belli sözlerle yapılan
çağrıdır. Tasavvuf camiasının ürettiği klasik
Salâ: Hz. Muhammed’e sa- musikimiz, gerek güfte ve gerekse
lat ve selam dilemek, O’nu bestede klasik musikimizi de etkile-
methetmek için belirli bir ri- miştir. Günümüzde Türk müziğinin çe-
timle okunan sözlerdir. şitli türlerinde dinî motiflere rastlamaktayız.
Şarkı sözlerinde Allah’a yalvarışlar, kader, cen-
Tekbir: “Allahu ekber” diye- net-cehennem, melek, şeytan vb. din eksenli sözler
rek Allah’ı büyüklemek, ulula-
mak, yüce kabul etmek anlam- ve sıkça geçmektedir. Bütün bunlar kültürümüz içinde dinin çok önemli
larına gelir. bir yer tuttuğunu açıkça göstermektedir.
Salavât-ı ümmiye (Salavat): Yüzyıllar öncesinden gelen birikimin sonucu olarak ortaya çıkan dinî mu-
Hz. Muhammed’in adı anıldık- sikimiz, önemli sanatkârların katkılarıyla bugünkü zenginliğini kazanmıştır.
tan sonra adına yapılan duadır. İsmail Dede Efendi, Itrî, Hacı Arif Bey, Tanburi Cemil Bey, Münir Nurettin
Mevlit: Peygamberimizin do- Selçuk musiki alanında tanınmış önemli şahsiyetlerdendir.
ğumunu ve özelliklerini konu
edinen şiirlerdir. Dinî musikide kullanılanlardan çalgılardan bazıları şöyledir:
İlahi: Allah’ı övme ve O’na dua
etme amacıyla yazılıp beste-
lenen şiirdir.
BİR AYET BİR HADİS
DİNİ MUSİKİ Tambur Kudüm Bendir Ney
TÜRLERİ
İlahi Gazel BİR AYET BİR HADİS
Ayetinde, eğer birden fazla yaratıcı olsaydı ne olur-
Peygamber efendimiz: “Kur’an’ı seslerinizle güzelleştiri-
du? Sorusunun cevabını Kur’an’da Allah bizlere
Salavât-ı Ezan ve niz; çünkü güzel ses Kur’an’ın güzelliğini artırır.” buyur-
açık şekilde ifade ederek, evrendeki düzenin bu şe-
Ümmiye Kâmet muştur.
kilde sağlanamayacağını bildirmiştir.
Peygamber Efendimiz Kur’an okunurken en güzel şekilde
Kaside Mevlit seslendirilmesini istemiş, Kur’an okumaya özen gösteril-
mesini tavsiye etmiştir.
136 6. Sınıf Yeni Nesil Akıllı Defter