Page 116 - DDY PARAGRAF SORU BANKASI

4 KUREYŞ SURESİ VE ANLAMI
BİR SURE TANIYORUM:

AYETLER sonra İslâm’ın dünyaya yayılması için Kureyşliler’in
ön saflarda mücadele verdikleri görülmektedir (Ca-
sim Avcı, “Kureyş (Benî Kureyş)”, DİA, XXVI)
 Li’î lâfi Kurayş . Îlâfihim rihleteşşitâi vessayf. Fel-
ya’büdû rabbe hâzelbeyt. Ellezî et’amehüm min cû’in
ve âmenehüm min havf.  Kureyş kabilesi, Araplar’ca kutsal sayılan Kâbe’nin
Kureyş’e imkân sağlandığı için, kışın ve yazın yol- gözetim ve bakımını üstlendikleri için diğer Arap
culuk etme imkânı sağlandığı için, hiç olmazsa onun kabileleri onlara büyük saygı gösterirlerdi; özellikle
için bu Beyt’in (Kâbe’nin) Rabbine kulluk etsinler! Ki Kâbe’yi yıkmaya gelen fil ordusunun mucizevi bir
kendilerini açlıktan doyurdu ve onları korkudan emin felâkete maruz kalarak Kâbe’yi yıkma teşebbüsle-
kıldı. rinin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine Kureyşli-
ler’in kabileler nezdindeki saygınlığı iyice arttı. Emir-
ler ve krallar onlara saygı gösterir, başkaları çöllerde
HADİSLER haydutlar tarafından saldırılara uğrarken Kureyşliler
güven içerisinde yazın Tâif’in serin yaylalarına, kışın
da Yemen’in ılık bölgelerine serbestçe seyahatler-
 Mushaftaki sıralamada yüz altıncı, iniş sırasına göre de bulunarak büyük kazançlar elde ederlerdi. Hatta
yirmi dokuzuncu suredir. Tîn suresinden sonra, Kå- Kureyş’in ticaret kervanları kış aylarında Somali ve
ria sûresinden önce Mekke’de inmiştir. Sure adını 1. Habeşistan’a, yaz aylarında da Suriye, Mısır, Irak ve
ayette geçen “Kureyş” kelimesinden almıştır. Ayrıca İran’a kadar giderlerdi. Mekke’nin bulunduğu bölge
“Li-îlâfi Kureyşin” adıyla da anılmaktadır (Buhârî) tarım ve hayvancılığa elverişli olmadığı için halkın
ticaretten başka gelir kaynağı yok denecek kadar

ÖRNEK OLAYLAR DDY Yayınları azdı. Hac mevsiminde kurulan panayırlar ticaret-
lerinin canlanmasına vesile olduğu gibi buralarda
biyat ve kültürün gelişmesini sağlıyordu. İşte surede
 Kureyş Kabilesi, Allah tarafından seçkin bir topluluk- düzenlenen şiir, hitabet vb. yarışmalar da dil, ede-
tu ve tam bir emniyete sahipti. Bu şartlar altında Al- Allah’ın onlara lütfettiği bu imkânlar hatırlatılmakta,
lah’a şükretmeleri, özellikle de içlerinden çıkan Pey- özellikle Kâbe’ye vurgu yapılarak “Şu evin (Kâbe)
gamberimizi tasdik ederek bütün emirlerine uymaları rabbine kulluk etsinler” buyurulmaktadır. (kuran.di-
gerekirdi. İşte Kureyş Suresi ile Allah onları ibadete yanet.gov.tr)
ve itaate davet etmiştir.

 Kabile hayatı yaşayan Arap yarımadası devlet oto-
 Kureyş, Hz. Peygamber’in mensup olduğu, İslâm’ın ritesinden yoksun olduğu için burada genel bir gü-
tebliğine ilk muhatap olan ve Kur’an’da adı geçen bü- vensizlik bulunduğu halde Mekke Hz. İbrahim zama-
yük Arap kabilesidir. Hz. Peygamber Kureyş’in Hâşi- nından beri Allah tarafından saygınlığı çiğnenmeyen
moğulları koluna mensuptur. Kabile reisliği genellikle (harem) bölge olarak insanlığa duyurulmuş, bu
Hâşimoğulları ile Ümeyyeoğulları arasında mücade- sayede Mekke halkı dış saldırılardan korunmuştur.
le konusu olmuştur. Câhiliye döneminde Kureyşliler Ankebut suresi, 67. ayette, “Görmezler mi ki, çevre-
Allah’ın varlığına inanmakla birlikte putları Allah’a lerindeki insanlar durmadan yerinden koparılıp gö-
ortak koşuyorlardı, bu sebeple Kur’an onları, “ortak türülürken biz (Mekke’yi) güvenli, dokunulmaz belde
koşanlar” anlamına gelen müşrikûn sıfatıyla nitele- yapmışızdır?” buyurularak bu nimetler hatırlatılmak-
miştir. 610 yılında Hz. Peygamber’e Kur’an inmeye tadır. Ayrıca başka bölgelerde üretilen sebze, meyve
başlayınca Kureyş’in bir kısmı ona iman etmekle ve diğer gıda maddeleri Hz. İbrahim’in duası bere-
birlikte çoğu inanmadığı gibi Hz. Peygamber’e karşı ketiyle (İbrahim suresi, 37. ayet), bir ticaret merkezi
gittikçe sertleşen ve savaşlara kadar varan bir mü- haline gelmiş olan Mekke’ye getirilip satılır, böylece
cadeleye girişmişlerdir. Bu direniş hicretin 8. yılında bura halkının ihtiyacı karşılanırdı. İşte surede Ku-
Mekke’nin fethine kadar sürmüştür. Mekke’nin fet- reyş’in, bütün bu nimetlerin şükrünü yerine getirmek
hedilmesiyle birlikte İslâmiyet’in karşısındaki Kureyş için Allah’a kulluk etmeleri istenmiştir. (kuran.diyanet.
düşmanlığı da tamamen ortadan kalkmıştır. Bundan gov.tr)

116
8. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ PARAGRAF SORU BANKASI