Page 86 - Research Design

66 การออกแบบการวิจัยสิ่งแวดล้อมสรรค์สร้าง
- กํารวิจัยออกแบบเป็นกํารแสวงหําอย่ํางเป็น ระบบ และเป็นกํารนํามําซึ่งควํามรู้ท่ีเก่ียวข้องกับกําร ออกแบบและกิจกรรมกํารออกแบบ
ในอดตี นกั วชิ ํากํารดํา้ นกํารออกแบบไดม้ คี วําม พยํายํามที่จะพิสูจน์และแสดงให้เห็นถึงควํามเฉพําะ ของกํารวิจัยในสําขํากํารออกแบบ ดังที่ ไนเจล ครอส (Nigel Cross) นักวิชํากํารผู้สนใจกํารวิจัยออกแบบ เรียกแนวทํางนี้ว่ํา “designerly ways of knowing” หรือ “วิถีกํารจะรู้ของนักออกแบบ” กล่ําวคือ กําร ออกแบบเปน็ หนทํางของกํารผลติ ควํามรู้ (knowledge production) ซึ่งเป็นหนทํางที่ไม่เหมือนวิทยําศําสตร์ และศิลปะ
สํา หรบั ผเู้ ชย่ี วชําญคนสํา คญั อกี คนหนง่ึ ดํา้ นกําร วิจัยในวงกํารออกแบบ คือ บรูซ อําร์เชอร์ (Bruce Archer) ได้ให้ควํามหมํายของ “กํารวิจัยออกแบบ” (design research) (Bruce Archer. 1981) ว่ํา หมํายถึง กํารแสวงหําอย่ํางเป็นระบบที่มีเป้ําหมํายคือ ควํามรู้ ซึ่งเป็นของหรืออยู่ในตัวของรูปทรง สัณฐําน องค์ประกอบ โครงสร้ําง จุดหมําย คุณค่ําและกํารให้ ควํามหมํายในสิ่งต่ํางๆ หรือระบบท่ีมนุษย์เป็นผู้ทํามัน ข้ึนมํา (systematic enquiry whose goal is knowledge of, or in, the embodiment of configuration, composition, structure, purpose value and meaning in manmade things and systems.)
มุมมองของนักออกแบบต่อกํารวิจัย ต่ํางให้ ควํามสําคัญกับควํามมีลักษณะเฉพําะของสํายกําร ออกแบบท่ีมีควํามแตกต่ํางจํากสํายวิชําชีพอื่นๆ ท้ัง วิทยําศําสตร์ มนุษยศําสตร์ และศิลปะ โดยเฉพําะ ลักษณะสําคัญ 3 ประกํารท่ีเก่ียวข้องกับกระบวนกําร ผลิตควํามรู้ (knowledge production) คือ
1. ผลลัพธ์ของกํารออกแบบ คือ ควํามรู้ที่จับ ต้องได้ ควํามเป็นรูปธรรม อยู่ในรูปของสิ่งของ วัตถุ สิ่งก่อสร้ําง ทั้งนี้รวมถึงต้นแบบ แบบจําลองต่ํางๆ
2. สําระเนื้อหําควํามรู้ต่ํางแฝงอยู่ในรูปทรง สัณฐําน รูปร่ํางของผลงํานออกแบบหรือสิ่งท่ีมนุษย์ สร้ํางข้ึน
3. วิธีกํารเรียนรู้ของนักออกแบบเองที่มี ลักษณะเฉพําะ หรือท่ีเรียกว่ํา designerly ways of learning เป็นวิธีคิด วิธีกํารทําควํามเข้ําใจข้อมูล ข่ําวสําร ตํามวิถีของนักออกแบบเอง
2) ความเป็นมาของการวิจัยออกแบบ
กํารวจิ ยั ออกแบบเกดิ ขนึ้ ในชว่ งทม่ี กี ํารเคลอ่ื นไหว เกี่ยวกับวิธีกํารออกแบบ (design methods movement) ในหนังสือ “Designerly Ways of Knowing” ของ Nigel Cross (2007a) กล่ําวว่ํา คร้ังแรกของวงกํารวิชํากํารที่มีกํารพูดถึงกระบวนกําร ออกแบบกับกํารวิจัยคือ ปี ค.ศ. 1962 ในงํานสัมมนํา เกี่ยวกับวิธีกํารออกแบบ (design methods) ที่ Imperial Collage of London มีสําระที่สําคัญ เกี่ยวกับองค์ควํามรู้และวิธีที่จะรู้ของสําขําวิชํากําร