Page 88 - Research Design
P. 88
68 การออกแบบการวิจัยสิ่งแวดล้อมสรรค์สร้าง
ถึงแม้จะมีควํามพยํายํามในกํารเป็นพื้นที่ ควํามรู้ท่ีสํามของมนุษย์ด้วยเหตุผลควํามเฉพําะของ ธรรมชําตคิ วํามรแู้ ละวธิ กี ํารเขํา้ ถงึ ควํามรขู้ องสําขํากําร ออกแบบเอง แต่ก็ได้รับกํารวิพํากษ์วิจํารณ์ว่ํา กํารวิจัย ออกแบบหรือกํารสร้ํางควํามรู้จํากกํารออกแบบเป็น เพียงแนวควํามคิดกว้ํางๆ เท่ําน้ัน แต่ในทํางปฏิบัติจะ ทําได้อย่ํางไร เนื่องจํากยังมีควํามคลุมเครือเกี่ยวกับ ระเบียบวิธี คําอธิบํายถึงข้ันตอนหรือกิจกรรมที่เป็น รูปธรรม (Koskinen, Zimmerman, Binder, Redstrom, and Wensveen. 2011: 5)
ในปัจจุบัน โดยเฉพําะในวงกํารวิชํากํารและ หน่วยงํานที่ให้ทุนสนับสนุน นักออกแบบที่ทําวิจัยยัง ต้องพยํายํามตอบคําถํามว่ํา งํานออกแบบของตนเอง เปน็ กํารสรํา้ งควํามรตู้ ํามหลกั เกณฑก์ ํารวจิ ยั โดยทวั่ ไปใน กระแสหลกั อยู่ เพอื่ ทจี่ ะอํา้ งไดว้ ํา่ ผลงํานของตวั เองเปน็ งํานวิจัย ดังท่ี Archer (1995, as transcribed by Rust in 2009) ต้ังคําถํามกับกระบวนกํารออกแบบ และกํารวิจัยดังน้ี
- เป้ําหมํายของกระบวนกํารออกแบบของ นักออกแบบคือควํามรู้อะไร?
- ผลงํานออกแบบผํา่ นกระบวนกํารทเี่ ปน็ ระบบ หรือไม่?
- นกั ออกแบบสํามํารถแสดงขอ้ มลู เชงิ ประจกั ษ์ ได้หรือไม่?
- ข้อมูลและผลลัพธ์ถูกตรวจสอบควํามถูกต้อง ด้วยวิธีกํารใด น่ําเชื่อถือแค่ไหน?
- มีกํารแสดงรํายงํานบันทึกกิจกรรมในแต่ละ ขนั้ ตอนไวอ้ ยํา่ งชดั เจนขนําดไหน ถํา้ จะมกี ํารทํา ซํา้ ตําม ขั้นตอนเดิมหรือมีกํารตรวจสอบเกิดขึ้นจะได้ผลลัพธ์ เหมือนเดิมหรือไม่?
คําถํามเหล่ําน้ีเป็นกํารให้นักออกแบบอธิบําย กํารแสวงหําและกํารสร้ํางควํามรู้ของตนเองโดยอยู่บน พื้นฐํานของกระบวนกํารสร้ํางควํามรู้เชิงวิทยําศําสตร์ ซงึ่ งํานวจิ ยั ทใี่ ชก้ ระบวนกํารออกแบบในกํารสรํา้ งควํามรู้ จะมีข้อจํากัดในกํารอธิบําย
3) การออกแบบกับการเป็นพ้ืนท่ีที่สามของ การแสวงหาความรู้
กํารออกแบบได้รับกํารยอมรับว่ําเป็นสํายวิชํา หนึ่งท่ีมีควํามเฉพําะตัวและแตกต่ํางจํากสําขําวิชําอื่น (distinct discipline) (Cross, 2007b; Archer, 1995 as transcribed by Rust in 2009) โดยทั่วไประบบ กํารศึกษํามีกํารแบ่งสํายวิชําเป็นสองสํายหลัก คือสําย วิทยําศําสตร์ (Sciences) และสํายมนุษยศําสตร์ (Humanities)
สําหรับสํายออกแบบมีธรรมชําติของตัวควํามรู้ และวธิ กี ํารเขํา้ ถงึ สําระควํามรทู้ แี่ ตกตํา่ งจํากทงั้ สองสําย อีกทั้งกํารออกแบบก็ยังมีควํามแตกต่ํางจํากสํายศิลปะ (Art) ซง่ึ รวมอยใู่ นมนษุ ยศําสตรด์ ว้ ย ดงั ที่ Nelson และ Stolterman (2003) กล่ําวว่ํา “กํารออกแบบมีวิธีกําร แสวงหํา คน้ ควํา้ (tradition of inquiry) เปน็ ของตวั เอง อกี ทง้ั กํารออกแบบไมไ่ ดเ้ ปน็ สว่ นหนงึ่ ของสํายวทิ ยําศําสตร์ หรือของศิลปะ และไม่ได้อยู่ตรงกลํางระหว่ํางสํายทั้ง
