Page 2 - BÜLTEN 94. SAYI YÜKSEK KALİTE
P. 2
TAHRİBATSIZ MUAYENE YÖNTEMLERİ
Tahribatsız muayene yöntemleri kullanılarak malze-
melerde üretim sırasında veya işletme aşamasın-
da, korozyon veya aşınma gibi nedenlerden oluşan
TAHRİBATSIZ çatlak, iç gerilmeler nedeniyle malzeme içerisinde
meydana gelen yırtılmalar, kesit azalması vb. hata-
MUAYENE ların tespiti gerçekleştirilir. Bu yöntemler kullanılırken
muayene edilecek parça üzerinde tahribat yara-
tılmaz ve testler doğrudan parça üzerinde yapılır.
(NDT) Tahribatsız muayene yöntemleri, küçük parça-
larda kullanılabileceği gibi, tüm metal konstrük-
siyonlarda da kullanılabilir. Vinç, forklift her tür-
lü basınçlı kap ve çelik konstrüksiyonların ana
SUNUŞ malzemelerindeki yapısal kusurlar tahribatsız mu-
Makina Mühendisleri Odası, kanun ve yönetmelikler- ayene yöntemleri kullanılarak tespit edilmektedir.
den aldığı yetki ile sanayiye yönelik araştırma, geliş-
tirme faaliyetleri yürütmekte, işçi sağlığı ve iş güven- 1. GÖZLE MUAYENE (VT)
liği, ergonomi, çevrenin korunmasına yönelik ölçüm
Çıplak gözle yapılan yapılan muayenedir. Bir ürünün yüzeyinde sü-
ve testler yapılmaktadır. Odamız, Türk Akreditasyon
reksizlikler, yapısal bozukluklar, yüzey durumu gibi kaliteyi etkileyen
Kuruluşu olarak 17 Mayıs 2004 tarihinde akredite edil-
parametrelerin optik bir yardımcı kullanarak veya kullanmaksızın
miştir. Akreditasyon kapsamında basınçlı kaplar ve
muayene edilmesidir. Diğer tahribatsız muayene yöntemleri için ha-
kaldırma-iletme makinalarının periyodik kontrolleri,
zırlanmış uygulama standartlarının çoğunda öncelikle gözle mu-
insan taşımak üzere tasarlanan kablolu taşıma sis-
ayene yapılması ve bulguların kaydedilmesi istenir. Çatlaklar, gö-
temlerinin kontrolleri, asansör yıllık ve periyodik kont-
rülebilir gözenekler, birleştirme hataları, yetersiz kaynak nüfuziyeti,
rolleri, tahribatsız muayene (NDT), gaz yakma tesis-
çentikler, dikiş yükseltileri gözle muayene yöntemiyle belirlenebilmektedir.
lerinin baca, tesis ve yerleşim uygunluğu denetimleri
ve gürültü, titreşim, baca gazı ölçümleri konuları yer
almaktadır. Meslek alanlarımız ile ilgili olarak Odamız
kamu yararı temelinde ürettiği teknik hizmetlerini ti-
cari ve mali baskılardan halkın can ve mal güven-
liğinin sağlanması adına yapmakta ve bu kapsam-
da ürerilen hizmetlerin yaygınlaşması ve gelişmesi
amacıyla sürekli olarak çalışmalar yürütmektedir.
TAHRİBATSIZ MUAYENE ( NDT)
Tahribatsız muayene, dinamik ve statik yapılarla 2. PENETRANT MUAYENE (PT)
bunların bileşenlerine tek tek veya bir bütün halin-
Yüzey hatalarının tespiti için kullanılan bir muayene metodu olup, tes-
de inceleme yapılacak bileşenin ve yapının bütün-
pit edilmek istenilen hataların muayene işlemi uygulanan yüzeyine
lüğüne zarar vermeden, malzeme yüzeyine açık
açık olması gerekir.Bu nedenle yüzey altında kalan veya herhangi bir
süreksizliklerin veya malzeme içerisinde bulunan
nedenle yüzeyle bağlantısı kesilmiş bulunan hatalar bu metotla tes-
yüzeyden görünmeyen süreksizliklerin tespitinde kul-
pit edilemez. Metalik veya metalik olmayan bütün yüzeylerde aşı-
lanılan yöntemlerin tümüne verilen isimdir. Tahribat-
rı gözenekli olmamaları koşulu ile beklenen yüzey hatalarının tes-
sız malzeme muayenesi, kalite kontrolün en önem-
piti için kullanılabilir.Penetrant muayenesiyle belirlenebilen hatalar;
li bölümü olup, üretimin tamamlayıcı son kısmıdır.
muayene yüzeyine açılan süreksizlikler görülebilir gözenekler, birleş-
me hataları, yetersiz kaynak nüfuziyeti ve yanma oluğudur.Bu yöntem
TAHRİBATSIZ MUAYENENİN ÖNEMİ daha çok manyetik parçacık yönteminin uygulanamadığı durumlar-
Tahribatsız muayene yöntemleri bugün mühendislik da kullanılmaktadır. Bununla beraber Odamız küçük ve tek parçala-
disiplinlerinin çoğunda imalatın kalite kontrol aşa- rın yüzey kontrollerinde penetrant muayenesini gerçekleştirmektedir.
malarında büyük bir önem taşımaktadır. Bu yöntem,
imalat aşamasında kaynaklı bağlantılarda meyda-
na gelen gözenek, soğuk birleşme, laminasyon, kat-
merlenme gibi imalat hataların tespiti veya işletme
aşamasında makina veya bileşenlerindeki yorul-
ma etkilerinin izlenmesi amacıyla uygulanmaktadır.
