Page 330 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 330
[(หน้า ๒๒ – หน้า)]
-อนฺธการ(=มืดมัว)ก็บ่เห็นตาวันแลที่นั้นคนทั้งหลายจักร้องไห้ทั่วแผ่นดิน หั้นแล
ข้อสังเกตจากตำนานฯ :
๑. พระญาธัมมิกราช หรือ พระญาธรรมิกราช
ธมฺมิก + ราช = ธมฺมิกราช > ธรรมิกราช แปลว่า “พระราชาผู้ประกอบด้วยธรรม” หรือแปลว่า ธรรมที่
เป็นใหญ่กว่าธรรมทั้งหลาย หรือ ราชาแห่งธรรมทั้งปวง
พระนามของกษัตริย์นี้ อาจหมายถึง เจ้าพระญาติโลกราช แห่งล้านนา เนื่องจากสอดคล้องกับพระ
นามใน ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม บอกว่า “ปีรวายเส็ด สกราชได้ ๘๒๘ ตัว เดือนวิสาขาเพง เถรพุกามมังหลง
ุ
่
หลหว้างกับสิงเมืองขุนบ้านนายเมืองทั้งหลาย พร้อมกันอภิเสกเจ้าพระญาติโลกราชะหื้อมีเตชานุภาวะจักหื้อ
ปราบทีปเปนดั่งพระญาอโสกธัมมิกราชะ”
๒. คนทั้งหลายจะฆ่าฟันกัน จะรบกัน ราชสมบัติบ้านเมืองจะเป็นเหตุแก่คนทั้งหลายทำให้เกิดความ
โกลาหล
ในช่วงที่พระญาธัมมิกราช (=เจ้าพระญาติโลกราช) มีการทำสงคราม ด้วยเหตุจากราชสมบัต ิ
สันนิษฐานว่าจะกล่าวถึงชนวนของการทำสงครามที่ทำให้ไพร่ฟ้า อาณาประชาราษฎร์ได้รับความเดือดร้อนจาก
เหตุที่พระญายุธิษฐิระ (ยุทธิสเถียร) เจ้าเมืองสองแคว ยกพลสวามิภักดิ์ฝ่ายล้านนา ในปี พ.ศ. ๑๙๙๔ แล้วได ้
เมืองทุ่งยั้ง เมืองฝาง และเมื่อ พ.ศ. ๒๐๐๔ พระญาเชลียง เจ้าเมืองเชลียง (ศรีสัชนาลัย=สวรรคโลก) ถูกฝ่าย
ล้านนายึดครองได้สำเร็จ ทำให้ประชาชนในบริเวณนี้ได้รับความเดือดร้อนเป็นอันมาก
ุ
๓. เมื่อช่วง ๒๐๐๐ ปีเศษนั้น ระหว่างช่วง ๕ ปี คือ มะเมีย มะแม วอก ระกา จอ กุน เมื่อถึงปีกน เสียง
ช้างร้อง ๕ ที่ ๑ แล้ว
ี่
ี
เมื่อเปรียบเทียบปศักราช จาก ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ กับ พงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ทกลาวถึงชวง
่
่
พ.ศ. ๒๐๐๐ เศษ สามารถเทียบได้ดังนี้
มหาสรีธัมมติโลกราชะ : ติโลกราชกับอำนาจเหนือดินแดนเหนือล่าง
หน้า ๔๒
