Page 385 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 385
บทที่ ๑
อลัมภบท
ื่
ด้วยตำบลบ้านตึก อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย ในอดีตพื้นที่ตำบลบ้านตึกคือชุมชนเมืองด้ง ได้ชอ
มาจาก “เจ้าหมื่นด้งนคร” เจ้าเมืองนครลำปาง และเป็นแม่ทัพสำคัญของพระญาติโลกราช กษัตริย์แห่ง
เชียงใหม่
หมื่นด้งนครได้ตั้งมั่นอยู่บริเวณตำบลบ้านตึกแล้วได้เข้ายึดเมืองเชลียง (คือ เมืองศรีสัชนาลัย) จนสำเร็จ
้
พระญาติโลกราชจึงแต่งตั้งให้เป็นเจาเมืองเชลียงแล้วเปลี่ยนชื่อเมืองเป็นเมืองเชียงชื่น จึงถือว่าหมื่นดงนครเป็น
้
เจ้าเมืองสองเมืองคอเมืองเชียงชื่นและเมืองลำปาง ในช่วง พ.ศ. ๒๐๐๔ – ๒๐๑๗ เมื่อสมเด็จพระบรมไตรโลก
ื
นารถแห่งกรุงศรีอยุธยาได้เมืองเชียงชื่นคืนจึงเปลี่ยนชื่อเมืองเป็น “เมืองสวรรคโลก” แล้วด้วยเกียรติและยศ
ั้
้
ึ
ื่
ิ
ึ
ู้
ของหมื่นด้งผู้เป็นเจาเมืองเดมชาวเมืองไดเชิดชูว่าเป็นผที่มีความซื่อสัตย์และมีความสามารถในการศกจงตงชอ
้
ชุมชนที่หมื่นด้งเคยรั้งทัพไว้ริมแม่น้ำแม่ราก (แม่ทะราก หรือ ซาก) ให้ชื่อเมืองนี้ว่า “เมืองด้ง” เป็นเมืองหนึ่งใน
สังกัดเมืองสวรรคโลก ต่อมาเมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๗ สมัยรัชกาลที่ ๕ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เมืองด้งได้ยกฐานะขึ้นเป็น
อำเภอ มีชื่อเรียกว่า “อำเภอเมืองด้ง หรือ อำเภอด้ง” สังกัดจังหวัดสวรรคโลก
ี่
ุ
ทำให้เห็นว่าเมืองด้งหรือพื้นที่ตำบลบ้านตึกจึงถือได้ว่ามีความสำคัญในฐานะเป็นทตั้งของชมชนโบราณ
ื
มีประเพณีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ และมีศูนย์รวมจิตใจคือ “เจ้าหมื่นด้งนคร” มีประเพณีที่สำคัญคอ
ประเพณีแห่น้ำขึ้นโฮงสรงน้ำเจ้าหมื่นด้ง รวมถึงสถานที่สำคัญอื่น ๆ จงได้มีการชำระและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับ
ึ
ประวัติหมื่นด้งนครและเมืองด้ง อำเภอเมืองด้ง ไว้เป็นอนุสรณ์ของชุมชนสืบไป
๑. วัตถุประสงค์
๑. เพื่อรวบรวมเรื่องราวทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับหมื่นด้งนครและเมืองด้ง
๒. เพื่อให้เป็นแหล่งข้อมูลในการสืบค้นเรื่องราวเกี่ยวกับเมืองด้งและตำบลบ้านตึก
๓. เพื่อเสริมสร้างและเผยแพร่องค์ความรู้ ด้านวัฒนธรรมตำบลบ้านตึก
เจ้าหมื่นด้งนคร : ผีอารักษ์ และมายาคติทางประวัติศาสตร์
หน้า ๑
