Page 17 - STAV broj 296

kao i u Sjedinjenim Američkim Državama
i Argentini.
Početkom pedesetih godina sovjetska taj-
na služba stiže u Jugoslaviju kako bi obuča-
vala i podržavala Titovu političku policiju,
UDB-u (Unutrašnja Državna Bezbednost).
Ova je strategija uspjela i pomoću nje zau-
stavljena je ofanziva unutar Jugoslavije koju
su naredili Pavelić i Luburić. Ali sovjetska
pomoć nije bila učinkovita niti je mogla Počast Bugojanskoj skupini na Raduši
prekinuti kampanju napada na jugoslaven-
ske funkcionere u inozemstvu. Nastavljeni
su napadi na jugoslavenske ambasade, fir-
me i avione.
Ni smrt Pavelića u decembru 1959. i
Luburića u aprilu 1969. nisu zaustavile rad
ustaške mreže. Ustaše će svoj rekorde po-
stavljati desetinama terorističkih napada:
obaranjem ili otmicom najmanje četiri avi-
ona, postavljanjem bombi i ubijanjem ju-
goslavenskih migranata koji su ih odbijali
finansijski pomagati i, naravno, ubijajući na
desetine jugoslavenskih funkcionera unutar
i izvan Hrvatske. Do 1970. godine ustaše su
predstavljali ozbiljan problem za sigurnosne
službe zemalja u kojima su djelovali.
Prva teroristička akcija, poznata pod Otmica aviona komopanije SAS 1972.
nazivom Operacija Gvardijan, koju su or-
ganizirali ustaše, desila se u junu 1947. go-
dine, kada je grupa terorista iz austrijskog
Villacha krenula ka planini Papuk. Do jula
naredne godine pohapšeno je svih 85 tero-
rista. Među njima i trojica visokih ustaš-
kih oficira iz Drugog svjetskog rata. Sva-
kako najpoznatija teroristička akcija koju
su organizirali radikalni hrvatski teroristi
bila je akcija „Raduša“ ili „Feniks“, kako je
puno poznatija, po kodnom imenu ustaške
emigrantske skupine koja ju je organizirala.
Grupa od 19 terorista, dobro obučavanih i
uz znanje nekih inozemnih službi, ubacila
se krajem juna 1972. godine u Jugoslaviju
kod Dravograda: tu su presreli kamion firme Ustaše u Australiji
“Radenska” i odvezli se do okoline Bugojna
kako bi podigli ustanak hrvatskog naroda. švedske kompanije „SAS“ i izbavila Braj- ranije postali dio terorističke hrvatske ćelije
Od ukupno 19 terorista, 15 je likvidirano, kovićevu skupinu nakon preusmjeravanja iz američkog grada Clevelanda. Preuzeli su
a od četvorice uhvaćenih, trojica su osuđe- leta za Španiju. Otmičari su uspjeli pobjeći kontrolu nad avionom tvrdeći da nose bom-
na na smrt i strijeljana. Preživio je samo je- zahvaljujući dogovoru sa španskim vlastima. bu. Prije no što su se predali, preusmjerili su
dan – Ludvig Pavlović, jer je tada imao 19 Oni su bili ti koji su 26. januara 1972. avion za Evropu. Taj 11. septembar bio je samo
godina, a, po zakonu, smrtna kazna nije se godine postavili bombu na letu 367 JAT-a, detalj ustaške terorističke kampanje. Mnogi
mogla izreći mlađem od 21 godine. Pušten koji je krenuo iz Hermsdorfa u Njemač- članovu ustaških ćelija došli su iz emigracije
je na slobodu nešto prije izdržane kazne od koj. Preživjela je samo stjuardesa Vesna boriti se u ratu za nezavisnost Hrvatske, a
20 godina zatvora i nije poživio dugo nakon Vulović, koja je ušla u knjige rekorda jer neki od njih imali su vodeću ulogu u krijum-
puštanja. Ubijen je pod nejasnim okolnosti- je preživjela pad sa 10.000 metara. Hrvat- čarenju oružja za svoje pristaše, poput onih
ma u zapadnoj Hercegovini 1992. godine. ski su teroristi 29. decembra 1975. godine koji su slali kontigente oružja iz Španije, ili
Hrvatski su teroristi napali jugoslaven- aktivirali bombu na aerodromu La Guar- pošiljki od nekoliko tona oružja iz Argentine.
ske ambasade i konzulate u Bad Goldbergu, dia, uzrokujući smrt jedanaest ljudi i ra- U vrijeme kada je djelovala ustaška te-
Münchenu, Frankfurtu, Berlinu, njemačkom njavanje njih još šezdeset. Njihova terori- roristička mreža, Osama Bin Laden nije
Goteborgu, a slične operacije izveli su u New stička učinkovitost natjerala je njujoršku bio ni rođen, a globalni terorizam nije ni
Yorku, Melbourneu, u švedskim gradovi- policiju da im pripiše postavljanje bombe postojao. Ustaše su vodile vladu u egzilu
ma Göteborgu i Stockholmu. Pet terorista pod Kip slobode 3. jula 1980. u Buenos Airesu i sa sjedištem u Valenciji,
predvođenih ustašom Andelkom Brajkovi- Zarobljavanje aviona kompanije TWA 11. bile prethodnici Al Qaide i drugih sličnih
ćem uhapšeno je nakon atentata na amba- septembra 1976. godine osmislili su ustaša organizacija koje danas predstavljaju izazov
sadora Vladimira Rolovića 7. januara 1971. Zvonko Bušić i njegova supruga Amerikan- za sigurnost i koje danas osuđuje Čovićev
Sljedeće je godine druga ćelija otela avion ka Julienne Eden Schultz, koji su mjesecima marionetski HNS. n

STAV 5/11/2020 17