Page 42 - STAV broj 179
P. 42
politika
Na “margini” američkih sankcija
“Turska ostaje ključni
saveznik SAD-u”
U odluci se tvrdi da je ministar pravde Abdulhamit Gül imao “vodeću ulogu” u hapšenju pastora
Brunsona. Činjenica da je Gül došao na čelo ministarstva pravde sedam mjeseci nakon što je
Andrew Brunson stavljen u pritvor, a da prije toga nije imao nikakvu ulogu u unutrašnjim poslovima
i policiji – odnosno da nije mogao imati nikakvu ulogu, a kamoli “vodeću” u njegovom hapšenju –
nije samo promakla donosiocima odluke nego, čini se, i svim medijima van Turske
Piše: zvaničnici, po Browderovoj verziji, od- je protiv njega i njegovih ruskih kompa-
Bojan Budimac govorni za smrt Magnitskog. nija otvorena još 2004. godine.
Twitter: @BojanBB
Browderova verzija je sve do 2016. go- Međutim, Nekrasovljev film skoro
Od kada je američka administra- dine i pojave filma Magnitsky Act – Behind da nije prikazan javno. Moć Brawdero-
cija odlučila zaoštriti odnose s the Scenes, ako se ne računaju demanti- vog novca i pristupa političkim elitama
Turskom u vezi s pastorom Brun- ji ruskih zvaničnika, bila jedina verzija Amerike i Evrope stavio je film u nezva-
sonom, sankcionirajući dva mi- slučaja Magnitsky dostupna zapadnoj nični, ali ništa manje čvrst bunker. Oni
nistra turske administracije, sve se češće u publici. Početna namjera autora filma koji se kunu u slobodu štampe, misli i
turskim medijima spominje tzv. Magnitsky Andreija Nekrasova bila je da napravi govora hladno su zabranjivali ili otkazi-
Act. Ne bez razloga. Naime, odluka ame- dokumentarnu dramu koja će tu verziju vali projekcije tog filma. Najpatetičniji
ričke administracije da zamrzne imovi- ilustrirati. U antiputinovski kredibilitet primjer jeste da je projekcija zakazana u
nu turskog ministra unutrašnjih poslo- Nekrasova ne treba sumnjati. Filmogra- Evropskom parlamentu bila blokirana.
va Süleymana Soylua i ministra pravde fija, koja mu je donijela slavu i nagrade
Abdulhamita Güla u SAD-u direktno se (Cannes, UNICEF i PEN samo su neke Digresija: film se može pogledati na
bazira na zakonu kojim je svojevremeno od njih), jasno govori o tome. Njegovi Vimeo.com, ali samo poslije duge i poma-
otvoren put za uvođenje sankcija Ruskoj dokumentarci u kojima optužuju Rusiju lo zamorne prepiske s producentom Tor-
Federaciji (i šire). za državni terorizam najviše su doprini- steinom Grudeom, koji će se eventualno
jeli slavi koju je stekao i statusu disiden- smilovati da vam pošalje (SMS-om, ne
Zakon je nazvan po Sergeiju Ma- ta kojeg nosi. e-mailom) šifru za personiziranu verziju
gnitskom. On je, po zvaničnoj zapadnoj filma (koja poslije izvjesnog perioda iste-
verziji, bio advokat koji je 2008. godine LAŽNI BRANIOCI SLOBODE ŠTAMPE kne). Tako sam ja pogledao film.
otkrio masivnu prevaru kojom je sprega
mafije i ruske policije prevarila državu za Međutim, u toku rada na filmu Ne- Priča ovog filma važna je na mnogo
čitavih 230 miliona dolara. Kada je prija- krasov počinje primjećivati nedosljedno- nivoa. Prvo, to je već mnogo puta viđe-
vio kriminalno djelo, ovaj (po toj verziji) sti, kontradiktornosti i greške u prijevo- na sprega, novca i politike, o tome kako
whistleblower, odnosno uzbunjivač, biva dima u Brawderovoj priči. Na kraju je (pre)bogati mogu da oblikuju narativ,
uhapšen. Magnitsky je umro u pritvoru film ispao potpuna suprotnost početnoj i. e. Sorosi i Brawderi mogu da kupe “isti-
16. novembra 2009. godine, a zvanična namjeri i zapravo je ispričao posve dru- nu” ma koliko ona bila u diskrepanciji s
zapadna verzija bila je da je ubijen tortu- gačiju i, po svemu sudeći, faktički tačni- činjenicama. Ako se ta “istina” poklopi s
rom. William Browder, američko-britanski ju priču koja na Zapadu usvojeni narativ predrasudama (o zemlji i/ili lideru), tim
finansijer koji je iskoristio haos u postso- okreće naglavačke. Naime, Magnitsky ne se ona lakše guta bez ikakve provjere.
vjetskoj Rusiji da iz nje iznese milijarde samo da nije bio uzbunjivač (uzgred, nije Osim toga što se Magnitsky Act sada često
dolara, Magnitskyev poslodavac, uzeo je bio ni advokat) nego je bio Brawderov spominje, priča ovog filma, a to je ujedno
kao životni zadatak da učvrsti sjećanje na knjigovođa i njegov saučesnik u zločinu razlog i zašto sam je ispričao, dobro ilu-
Sergeija i lobira za sankcije Rusiji. (krađi 230 miliona dolara prevarom), za strira koliko je proces donošenja odluka
koji je Brawder optužio Putinov režim. u SAD-u površan (o lobiranju i utjecaji-
Predsjednik SAD-a Barack Obama Nekrasov ne pokušava opravdati Ma- ma na proces da ne govorimo).
potpisao je Magnitsky Act decembra 2012. gnitskyjevu smrt u pritvoru, koja je, po
godine. Njime su sankcionirani ruski svemu sudeći, posljedica nebrige (ne- Ta se površnost perfektno ogleda i u
pružanja potrebne medicinske pomoći) sankcioniranju turskih ministara. U odluci
u notorno surovim ruskim zatvorima, se tvrdi da je ministar pravde Abdulhamit
naprotiv, ali razotkriva Brawderovu ci- Gül imao “vodeću ulogu” u hapšenju pa-
ničnu zloupotrebu te smrti, kako bi ovaj stora Brunsona. Činjenica da je Gül došao
oprao prije svega sebe i zamaglio priču o na čelo ministarstva pravde sedam mje-
svojim malverzacijama, te o istrazi koja seci nakon što je Andrew Brunson stav-
ljen u pritvor, a da prije toga nije imao
nikakvu ulogu u unutrašnjim poslovima
42 9/8/2018 STAV
