Page 42 - STAV broj 290

POLITIKA

Sing kao manjinski vladar većinskog mu-
slimanskog Kašmira, protiv volje naroda
Kašmira, potpisao je pristupanje Indiji.
Protagonisti nezavisnog Kašmira, predvo-
đeni političkim liderom šejhom Abdula-
hom, digli su ustanak i svrgnuli Singovu
vlast. Moderni nacionalni ideolozi Kašmira
oblikovali su posebnu pluralnu političku
ideologiju Kašmirijat, koja je podrazumi-
jevala sekularni pluralizam, toleranciju
i ekvidistancu od Indije i Pakistana. Sa-
njali su o nezavisnom Kašmiru. Zbog tog
su odbili da se priključe novoformiranom
muslimanskom Pakistanu. To su opravda-
vali historijsko-kulturološkom posebno-
šću Kašmira kao kolijevke tradicionalne i od Pakistana. Ipak, ista sudbina koja je je najmoćnija u Kašmiru. Druga, rivalska
koegzistencije mnoštva religija, islama, zadesila Indiju pogađa i Kašmir, koji biva vladajuća partija u Kašmiru jeste Narodna
hinduizma, budizma, zoroastrizma, ka- podijeljen. Zapadni i sjeverni dio Kašmi- demokratska partija (PDP), koju predvo-
dijanizma, ismailizma i drugih religijskih ra postaju (Azad, slobodni) Kašmir i Gil- di Mehbuba Mufti, donedavno prva mi-
pravaca, insistirajući na svojoj posebnosti git-Baltistan i dolaze u posjed Pakistana, nistrica Kašmira, koja se danas nalazi u
i nezavisnosti. dok Džamu i Kašmir biva inkorporiran kućnom pritvoru. PDP je osnovao Muha-
Međutim, u borbi za preuzimanje vla- kao autonomna oblast u sastavu Indije, med Sajid, a na čelu partije ga je naslijedila
sti nacionalni lideri Kašmira bili su ovi- dok Aksai Chin, koji je povijesno bio dio njegova kćerka Mehbuba, koja je došla na
sni o pomoći Indije. Kalkulirajući između Tibeta, postaje dio Kine. Kašmir naselja- čelo Vlade Kašmira nakon smrti oca 2016.
Indije i Pakistana, šejh Abdulah, prvi na- vaju različite etničke skupine, Hunzakuti, Ukidanjem člana 370. indijskog Usta-
cionalni vođa Kašmira nakon postizanja Baltistanci, Kašmirci i Tibetanci. va stvoren je pravni okvir da stanovnici
nezavisnosti Indije, zbog simpatija prema Indije iz drugih država i teritorija mogu
sekularnim državnim principima i vrijed- DINASTIJE NA VLASTI kupovati kašmirsku zemlju i nekretnine,
nostima i zabrinutosti da bi ujedinjenje s Razgraničenje s pakistanskim dije- što je do ukidanja autonomije bilo strogo
Pakistanom moglo dodatno iskomplicirati lom Kašmira poznato je kao linija stvar- kontrolirano kako bi se sačuvao većinski
odnose Kašmira i Pakistana zbog znatnog ne kontrole (LAC). Spor oko Kašmira star muslimanski karakter Kašmira i njegova
broja Hindusa i drugih religija u Kašmi- je preko 70 godina. Kašmirom su, iako kulturološko-historijska posebnost.
ru, koje bi u slučaju prisajedinjenja islam- je većinski muslimanski, u političkom Novi zakon dozvoljava rezidentima
skom Pakistanu postale manjine, insistirao smislu sedam decenija upravljale musli- koji su proveli najmanje petnaest godina
je na nezavisnosti Kašmira. Šejh Abdulah manske, ali sekularne političke partije ili u Kašmiru ili su studirali sedam godina
insistirao je da stanovnici Kašmira na re- pokreti, koje su, iako birane na izborima, na nekoj od njegovih škola pravo na ku-
ferendumu trebaju dati konačnu odluku o poprimile dinastički karakter. Prije kon- povinu zemlje kao i zaposlenje u državnoj
sudbini Kašmira, da li da ostanu u sastavu solidacije muslimanske vlasti Kašmirom administraciji. Za samo mjesec dana više
Indije ili će optirati za nezavisnost, odno- su dugo vladale dinastije Sika i Hindusa. od 370 hiljada migrantskog stanovništva
sno ujedinjenje s Pakistanom. Političkim kormilom Kašmira posljed- u Kašmiru dobilo je tzv. domicilni certi-
Ogorčeni odlukom maharadže Harija njih 70 godina upravlja najveća politička fikat. To je dodatno uvećalo strah lokalne
Singa da Kašmir pridruži Indiji mimo na- partija, Nacionalna konferencija (NC), populacije da bi mogli postati marginali-
rodne volje u zamjenu za vojnu podršku čiji je osnivač bio Muhamed Abdulah, zirani, posebno u sferi vlasništva nad ne-
Indije, pobornici Pakistana i razne oru- poznatiji kao Šejh Abdulah. Ovom poli- kretninama, obrazovanju ili zapošljavanju.
žane muslimanske grupe sa sjevera vrše tičkom grupacijom danas upravlja njegov Indijska vlada također je omogućila znat-
upad u Kašmir u namjeri da ga osvoje i sin Faruk Abdulah, dok Omar Abdulah, ne olakšice svojim pripadnicima oružanih
pripoje Pakistanu mimo volje njegovog njegov unuk, također obnaša javne i par- snaga u kupovini zemljišta i nekretnina.
većinskog stanovništva koje je željelo ne- lamentarne funkcije. Radi se, dakle, o po- To je proizvelo ozbiljan strah da bi Kašmir
zavisnost Kašmira, kako od Indije, tako rodičnoj političkoj dinastiji Abdulah, koja mogao biti pretvoren u vojnu krajinu, ili
militarizirani distrikt kojim će domini-
rati vojni establišment. Također je realno
za očekivati da bi nacionalistička vlada
premijera Indije Narendre Modija mogla
pokušati demografskim inžinjeringom i
strateškim naseljavanjem Kašmira Hin-
dusima iz drugih dijelova Indije promi-
jeniti historijski i kulturološki karakter
Kašmira kao većinske muslimanske regi-
je. Na isti su način komunističke vlasti u
Kini od većinskog muslimanskog Xinjian-
ga, naseljavanjem Han-Kineza, poremetili
demografski karakter ove nekoć većinske
muslimanske provincije čim su izazvali
revolt domaćeg stanovništva koje se danas
nalazi pod velikom represijom. n

42 24/9/2020 STAV