Page 24 - STAV broj 238

POLITIKA

samo politički diletant i hazarder njego-
Ubistvo Karađorđa Petrovića u
vog kalibra. Odbacio je mir iz političkih Radovanjskom Lugu 1817. godine
snova samo za hatar majčici Rusiji, koja je
planirala da te godine zaratuje s Osman-
skim carstvom. Trebalo joj je srpsko živo
meso za vlastite ratne operacije i interese.
Bukureški mir od 28. maja 1812. godine
između carske Rusije i Osmanskog car-
stva, kojim je završen rusko-osmanski rat,
pokazao je pravo lice ruske vanjske poli-
tike. Srbi su prepušteni svojoj tragičnoj
sudbini jer je u prvom planu bio ruski
nacionalni i državni interes. Ustanak je
ugušen, a većina njegovih vođa na čelu s
Karađorđem pobjegli su u susjednu Au-
striju, a poslije u Rusiju.
Na sreću Srba i buduće srpske države,
otišli su oni čije je prisustvo ometalo stva-
ranje nukleusa srpske državnosti, a ostao je
vojvoda, istina, bez obrazovanja, ali s pri-
rodnim, urođenim talentom za diplomati-
ju – Miloš Obrenović. On je otac moderne
srpske države. Stao je na čelo Drugog srp-
skog ustanka aprila 1815. godine i poslije
nekoliko uspješnih bitaka otpočeo diplo-
matske pregovore s Marašli Ali-pašom.
Ono što je on pregovorima dobio bila je
poluautonomija, daleko ispod nivoa onoga
što je Karađorđu nuđeno Ičkovim mirom.
Ali knez Miloš, za razliku od Kara-
đorđa, bio je igrač na duže staze. Krasili
su ga diplomatsko umijeće, pregovarač-
ki dar, strpljenje i ustrajnost. Sve ono što
je nedostajalo Karađorđu. Punih petna-
est godina marljivo je trasirao put pre-
ma punoj srpskoj autonomiji i konačno
je spomenutim hatišerifom takav status
bivšeg Smederevskog sandžaka, a sadaš-
nje Kneževine Srbije potvrđen. Grob Karađorđa Petrovića,
Mnogi osuđuju Miloša zbog ubistva Radovanjski Lug
svog kuma Karađorđa 1817. godine, ali
Miloš nije imao izbora. Birao je između su žrtve atentata iza kojih su stajali Ka- Srbija je i danas na historijskom raz-
avanturističke, neracionalne i vlastolju- rađorđevi potomci. među. Razapeta između političke koncep-
bive prirode svog kuma i sudbine srpskog Povratak Karađorđevića na vlast bio cije Karađorđevića i Obrenovića. Politiku
naroda i srpske državnosti. Naravno, Mi- je povratak na političku scenu ratobor- Karađorđevića karakterizira diplomatski
loš je, u skladu sa svojom jakom držav- ne politike, koja je dovela srpski narod haos i ratnički avanturizam. Politiku Obre-
ničkom logikom, izabrao narod i državu. na ivicu biološkog opstanka. U Prvom novića odlikuje diplomatsko umijeće, str-
Obrenovići su najsposobnija srpska novo- svjetskom ratu Kraljevina Srbija izgubila pljenje i istrajnost na pregovaračkom putu.
vjekovna dinastija. Njihova prozapadna je trećinu svog stanovništva. U udžbeni- Osvajački ratovi na Balkanu zauvijek
politika bila je vizionarska, ali ih srpski cima historije stoji konstatacija da je iz su završeni. Potencijalne vođe s osvajač-
narod nije dovoljno razumio. Od ukupno ovog rata Srbija izašla kao pobjednik, ali kim ambicijama postići će samo jedan
četverice vladara iz ove dinastije, dvojica to je bila Pirova pobjeda. rezultat – uništit će svoj narod i svoju
zemlju. “Velika Srbija” i “Velika Hrvatska”
Put prema slobodi nikad nije bio posut ružama. Obično je zauvijek će ostati na Miloševićevim i Tu-
to težak i krvav hod po trnju ispunjen bolom i jaucima. Zar đmanovim salvetama iz Karađorđeva
se srpska državnost nakon Kosovske bitke nije očuvala isto (mjestu sa simboličnim nazivima). Poli-
tičke grabljivice iz Srbije i Hrvatske koje
erotskim argumentima? Cijeli srpski državni vrh predvođen još maštaju o podjeli Bosne i Hercegovi-
kneginjom Milicom i patrijarhom ispratio je u harem sultana ne žive u ogromnim zabludama. Neovi-
Bajazita I princezu Oliveru Lazarević. Princezi Oliveri i snu Bosnu i Hercegovinu međunarodna
zajednica nije priznala s namjerom da
njenoj majci kneginji Milici bilo je sto puta gore. Srpska ju pokloni susjednim državama. To je
princeza morala je voditi ljubav s oceubicom. Uprkos tome, mnogo dugoročniji državni projekt koji
između njih dvoje rodila se ogromna i iskrena ljubav će nadživjeti mnoge generacije srpskih i
hrvatskih političara. n

24 26/9/2019 STAV