Page 33 - STAV broj 373 - 374

U Francuskoj je istog dana održan
drugi krug predsjedničkih izbora između
Macrona i Le Pen, koji su bili u fokusu
cijele Evrope jer je budućnost EU maltene
ovisila o rezultatu ovih izbora. Le Pen već
godinama vodi otvorenu antiimigrantsku
i antiislamsku politiku s velikom dozom
kritike prema EU i NATO. Pored toga
je zbog političkih simpatija prema Puti-
nu dobila kredit od češko-ruske banke u
iznosu od 9,4 miliona eura.
Macron je obnovio svoj mandat s po-
drškom od 58,5 posto podrške građana
Francuske, ali zabrinjavajući je bio procent
podrške Le Pen od 41,5 posto. Ovo je bio
značajan uspjeh jer je na izborima 2017.
godine u drugom krugu osvojila 33,9 pos-
to glasova. Ovo je najbolji izborni rezul-
tat radikalne desnice u Francuskoj od
završetka Drugog svjetskog rata. No, šta
o francuskom društvu govori činjenica
da je preko 13 miliona građana podržalo
osobu koja zagovara zabranu korištenja
hidžaba u javnom prostoru i istupanje
Francuske iz evroatlantskih organizacija
i približavanje Rusiji?
Rezultati prvog kruga glasanja govo-
re o jakoj polarizaciji Francuske; poslije
Macrona (27,85 posto) i Le Pen (23,15
posto) kandidat radikalne ljevice Jean-
Luc Mélenchon imao je podršku 21,95
posto građana, a nakon njega “francuski
Donald Trump” Eric Zemmour (7.07 pos-
to), koji je tvrdio da će porast muslimana
u Francuskoj dovesti do građanskog rata i
sugerirao da sva djeca rođena u Francus-
koj dobiju katolička imena. Naime, većinu
glasova u prvom krugu osvojili su kandi-
dati koji zastupaju radikalne i ekstrem-
ne ideje suprotne evropskim principima
i vrijednostima.
Ovo govori o tome da je popularnost
radikalne desnice na sigurnim temeljima
Balkanu u novom-starom predsjedniku gdje je Dodikov favorit Janez Janša izgu- u ovoj zemlji. Naredni predsjednički iz-
Srbije i članu Predsjedništva BiH Milo- bio. Pored Orbana, Janša je bio značajan bori ozbiljna su prilika za Le Pen da pos-
radu Dodiku. Izvjesno je da će Mađarska Dodikov saveznik iz zemalja EU-a, autor tane prva žena na čelu Republike, što će
nastaviti politikom pružanja političke i famoznog “non-papera”, neslužbenog značiti da će muslimani postati građani
ekonomske podrške manjem bh. entite- diplomatskog dokumenta prema kojem drugog reda u ovoj zemlji. Ne treba gubiti
tu i zajedno sa Srbijom će jačati separa- bi dijelovi Bosne i Hercegovine bili pri- iz vida da je Macron proglašen “islamo-
tistički tandem Dodik-Čović u Bosni i pojeni Srbiji i Hrvatskoj, dok bi Kosovo fobom godine” u izvještaju o islamofobiji
Hercegovini. postao dio Albanije. Stoga, poraz Janše u Evropi iz 2020. godine, što znači da će
Prošle nedjelje održani su predsjed- ozbiljan je udarac projektu “srpskog život ove zajednice biti otežavan od fran-
nički izbori u Francuskoj i parlamen- sveta” i prilika za stabilizaciju bilateral- cuskih vlasti i bez Le Pen.
tarni izbori u Sloveniji. Najviše pažnje nih odnosa između Slovenije i Bosne i Danas izbori u jednoj državi nisu samo
bh. javnosti dobili su izbori u Sloveniji, Hercegovine. isključivo unutrašnje pitanje jedne države i
njenih građana, nego pitanje u kojem će se
Ovo je najbolji izborni rezultat radikalne desnice u smjeru evropski kontinent kretati u ovim
turbulentnim vremenima: prema liberal-
Francuskoj od završetka Drugog svjetskog rata. No, šta o noj ili iliberalnoj demokratiji, prema daljoj
francuskom društvu govori činjenica da je preko 13 miliona integraciji ili separatizmu i nacionalizmu
i najvažnije – kakav će odnos nove vlade
građana podržalo osobu koja zagovara zabranu korištenja biti prema EU i NATO, tj. zapadnom svi-
hidžaba u javnom prostoru i istupanje Francuske iz jetu. Karikirano se može reći da je Putin
dobio izbore u Srbiji i Mađarskoj, a izgu-
evroatlantskih organizacija i približavanje Rusiji? bio u Francuskoj i Sloveniji. n

STAV 29/4/2022 33