Page 38 - STAV broj 294
P. 38
POLITIKA
Hoće li disident Anwar Ibrahim napokon
postati premijer Malezije
SIMBOL POLITIČKOG
REFORMIZMA
Malezija je uplovila u nestabilnu političku klimu u martu 2020.
godine nakon što je došlo do preslagivanja na političkoj sceni
zbog iznenadne i neočekivane ostavke tadašnjeg premijera
Piše: Osman SOFTIĆ Mahathira Mohamada. Iako egzistira bez čvrstog izbornog
mandata, Jasinova Vlada u početku je bila popularna, ali je
proteklih mjeseci izgubila podršku građana, između ostalog
i zbog pogoršanja situacije s pandemijom
nwar Ibrahim, najpoznatiji ma- mandata, Jasinova Vlada u početku je bila je kulminiralo zbog korupcijske afere oko
lezijski politički disident i vođa popularna, ali je proteklih mjeseci izgu- malezijskog suverenog fonda “One Ma-
malezijske opozicije, za vrijeme bila podršku građana, između ostalog i laysia Berhad” (1MDB), koja je dovela
Anajnovijeg susreta s malezijskim zbog pogoršanja situacije s pandemijom. do pada Vlade bivšeg premijera Najiba
državnim poglavarom sultanom Mahmu- Jasinova Vlada egzistira prije svega uz Razaka. Nakon što je Mahathir u mar-
dom od Pahanga, u utorak, 13. oktobra potporu gubitničke Ujedinjene malajske tu 2020. godine podnio ostavku, Jasin
2020, predao je kralju Malezije dokaze nacionalne organizacije (UMNO) i nje- je unutrašnjim pučem preuzeo vodstvo
da ima podršku većine u Parlamentu i nog bivšeg rivala Panmalajske islamske stranke “Bersatu”, izdvojio je iz vlada-
da Koaliciji nade (Pakatan Harapan), partije (Parti Islam Se Malaysia – PAS), s juće Koalicije nade (PH) i priklonio se
koju predvodi Anwarova Narodna partija kojim se zbližio, potpisavši 14. septembra dvjema velikim malajskim opozicionim
pravde – Parti Keadilan Rakyat (PKR), 2019. historijski sporazum o zajedništvu partijama – UMNO-u i PAS-u, koje su,
pripada mandat formiranja nove vlade (Muafakat Nasional). UMNO je Malezi- iako gubitnice na izborima 2018, uz po-
budući da je, kako tvrdi Anwar, aktuelni jom vladao više od 60 godina i ponovo moć Muhjidina Jasina formirale novu vla-
premijer Muhjidin Jasin izgubio većinu je na vlasti nakon nepune dvije godine du pod njegovim vodstvom, iako je Jasi-
u Parlamentu Malezije. Zbog pandemije provedene u opoziciji. PAS (Panmalaj- nov PPBM u odnosu na ove dvije mnogo
novog virusa korona, pokretanje nepovje- ska islamska partija) joj je kroz povijest manja i inferiornija partija. Njihov odnos
renja Jasinovoj vladi bilo je onemoguće- bio glavni opozicioni rival i konkurent za stoga je sve vrijeme bio upitan i samo je
no, tako da je bilo teško testirati da li je političko prijestolje. Pored uobičajene po- pitanje vremena kada će doći do izglasa-
Jasin izgubio većinu. Osim toga, postoji litičke borbe, ove dvije partije nadmetale vanja nepovjerenja Jasinovoj Vladi.
uvjerenje među ozbiljnim posmatračima su se šest decenija za politički primat, ali Mahathir je kratkotrajno ostao vjeran
Malezije da malezijski suveren preferira je UMNO sve vrijeme uspijevao domini- Koaliciji nade, ali je izgubio povjerenje
malajsko-centričnu, konzervativnu vladu, rati kormilom Malezije. Rivalstvo između većine u vlastitoj partiji, iz koje je isklju-
iako na račun takvog ustrojstva države ovih dviju malajskih muslimanskih po- čen. Nakon neuspjelih pokušaja da ovla-
raste nezadovoljstvo, a optužbe za rasnu litičkih stranki najviše se ticalo pitanja da strankom sudskim putem, Mahathir je
malajsku supremaciju na štetu pluralne islamskog legitimiteta, odnosno kontrole odustao od borbe i formirao novu, također
multietničke Malezije sve su raširenije. nad islamskim diskursom. malajsku etnocentričnu partiju. Mahathi-
Premijer Muhjidin Jasin predvodi rov nasljednik na čelu bivše stranke Tan
POLITIČKA KRIZA omanju nacionalnu Nativističku stranku Sri Rais Jatim ga je optužio da je novu,
Malezija je uplovila u nestabilnu poli- jedinstva Malezije Parti Pribumi Bersatu Domovinsku patriotsku stranku (Parti
tičku klimu u martu 2020. godine, nakon Malaysia (PPBM), poznatiju kao “Zajed- Perjuangan Tanah Air – PPTA) osnovao
što je došlo do preslagivanja na političkoj no” (Bersatu). Ovu stranku osnovao je Ma- isključivo kao platformu za političko dje-
sceni zbog iznenadne i neočekivane ostav- hathir Mohamad u saradnji s Muhjidinom lovanje svog sina Muhriza Mahathira, ko-
ke tadašnjeg premijera Mahathira Moha- Jasinom i nekolicinom iskusnih političara jem se izmakla kontrola nad prethodnom
mada. Iako egzistira bez čvrstog izbornog razočaranih vladajućim UMNO-om, koje partijom, uslijed čega je izgubio položaj
38 22/10/2020 STAV