Page 11 - STAV 55 24.03.2016.

mjesto izvora, koje je još od prvih džamija
arapskog svijeta bilo ograđeno i čuvano. U
dvorištu Ferhadije, šadrvan je napravljen
kada i džamija, a voda dovedena drvenim
cijevima s pečenom glinom iz sela koje
se danas zove Palovac, s izvora koji se i
danas zove Šadrvan.
Među 614 džamija porušenih tokom
posljednje agresije na Bosnu i Hercego-
vinu, njih 16 porušeno je u Banjoj Luci.
Među njima je bila i Ferhadija džamija.
Djelomično je urušena eksplozivom kojeg
su 7. maja 1993. godine detonirali srpski
nacionalisti potpomagani vlastima Re-
publike Srpske, a sve u cilju etničkog či-
šćenja Bošnjaka. Nakon prvog rušenja,
vlasti Republike Srpske organizirale su
potpuno rušenje i čišćenje terena na ko-
jem se nalazio cijeli kompleks džamije.
Kako bi kulturocid bio potpun, ostaci
ruševina odvezeni su na gradsku depo-
niju. Kratko nakon rušenja Ferhadije,
srušena je i obližnja sahat-kula. Ruše-
nje ove džamije među prvima je javno
osudio poznati beogradski rok-muzi-
čar Milan Mladenović, koji je tada iz
protesta otkazao svoj zakazani nastup
u Banjoj Luci.

FERHADIJA KAO SIMBOL SVIH
DŽAMIJA U BiH
Koliko je Ferhadija značajna Bošnja-
cima muslimanima, govori i podatak da
je 7. maj, dan njenog rušenja, proglašen
zvaničnim Danom džamija u Bosni i Her-
cegovini. Zbog izuzetnog arhitektonskog,
historijskog i kulturološkog značaja, ne-
dugo nakon okončanja agresije na BiH
pokrenuta je inicijativa za obnovu Ferha-
dije. Kemal Gunić, predsjednik Udruženja
građana povratnika u Banju Luku, kaže
da je ovo udruženje podnijelo zahtjev za
obnovu Ferhadije još dok je Biljana Plav-
šić bila predsjednica Republike Srpske.
Islamska zajednica Banje Luke 2001. go-
dine dobila je urbanističku suglasnost za
ponovnu izgradnju džamije. Ipak, pri po-
laganju kamena temeljca, 7. maja te godi-
ne došlo je do nereda i protesta srpskih
nacionalista. Oko 4.000 demonstranata
kamenovalo je i tuklo 300 Bošnjaka koji
su prisustvovali ceremoniji postavljanja
kamena temeljca. Mnogi su s povredama
primljeni u banjalučku bolnicu, a Murat
Badić iz Cazina zadobivenim povredama
podlegao je 26. maja 2001. godine.
Godine 2005. započeti su radovi na re-
konstrukciji Ferhadije, a do sada je u ob-
novu uloženo više od deset miliona KM.
Značajan dio sredstava izdvojile su vlasti
Republike Srpske, građani iz svih dijelova
Bosne i Hercegovine, a među najvećim je
finansijerima Turska agencija za među-
narodnu saradnju i razvoj (TIKA). Muf-
tija banjalučki Osman ef. Kozlić ističe da

STAV 24/3/2016 11