Page 56 - STAV broj 216-217

POLITIKA

Od Karađorđa do Ðinđića Karađorđe Petrović

TUŽNA I KRVAVA

HISTORIJA

SRPSKIH VOŽDOVA

Vožd Karađorđe dijelio je pravdu na sebi svojstven način – koji
je, nažalost, postao obrazac i za njegove nasljednike nakon dva
stoljeća – ubijajući sve one koji ga ometaju u posjedovanju

neograničene vlasti. Da s njim nema šale, dokazao je time što
se “afirmirao” kao oceubica i bratoubica
Miloš Obrenović

Piše: Esad RAHIĆ

Srbiji od 1804. godine do da- likvidacija zbog vlasti, naredivši ubistvo
nas neprikosnoveno dominira svog kuma Karađorđa. Brutalna i na-
fenomen vožda. Od vožda Kara- silna smrt prvog srpskog vožda poslu-
U đorđa Petrovića do vožda Alek- žila je kao temelj za ustoličenje novog
sandra Vučića. Niži stupanj na ljestvici vožda. I poslije vožda vožd.
apsolutizma, koji kontinuirano pluta Kneza Miloša Obrenovića, koji je
dva stoljeća političkom scenom Srbije, pobio više srpskih vojvoda i drugih
jesu vojvode koje kroz prizmu Vojisla- uglednih Srba nego Osmanlije u oba
va Šešelja dostižu nivo banalnosti, to- srpska ustanka, spasila je od izgledne
talne degradacije i historijske parodije. likvidacije abdikacija i dobrovoljno iz-
Srbija sukcesivno osjeća hroničnu gnanstvo iz zemlje.
potrebu za čvrstom rukom, a onda sra- Ali, ovim činom nije otklonio mo-
mežljivi ulazi u kratkotrajne i neuspješ- gućnost likvidacije svog sina i nasljedni-
ne izlete prema demokratizaciji koji se ka kneza Mihaila. Pristalice Karađorđe- Milan Obrenović
uvijek završavaju pojavom novog vožda. vića ubile su 1868. godine u Košutnjaku
Zanimljiv je krajnji ishod. I lideri kneza Mihaila i ugasile direktnu lozu
totalitarizma i demokratizacije bili su kneza Miloša.
najčešće žrtve vlastitog naroda. Prvi Dinastiju Obrenovića nastavljaju
vožd Karađorđe uspio je privremeno potomci mlađeg Miloševog brata Jevre-
osloboditi Srbiju, ali Srbija mu se za- ma, i to unuk Milan Obrenović (1868–
hvalila tako što se trajno oslobodila od 1889), koji će od 1882. godine postati
njega, i to na najsuroviji način – udar- prvi novovjekovni srpski kralj.
cima sjekire. Vožd Karađorđe dijelio je I opet se historija ponavlja. Milan
pravdu na sebi svojstven način – koji je, spašava glavu na jednak način kao i ro-
nažalost, postao obrazac i za njegove na- donačelnik dinastije Obrenovića Mi-
sljednike nakon dva stoljeća – ubijajući loš, abdikacijom i napuštanjem Srbije.
sve one koji ga ometaju u posjedovanju Na ovaj način štafetu nasilne smrti
neograničene vlasti. Da s njim nema prebacuje na svog sina jedinca, kralja
šale, dokazao je time što se “afirmirao” Aleksandra Obrenovića (1889–1903).
kao oceubica i bratoubica. Preko sto uboda bajonetima i više
Njegov nasljednik, bivši vojvoda, a revolverskih hitaca prekinulo je vla-
kasniji knez, Miloš Obrenović proši- davinu kraljevskog para i dinastije
rio je lepezu i asortiman nemilosrdnih Obrenovića.

56 25/4/2019 STAV