Page 29 - STAV broj 377

a vlade koalicije obično se u političkom vlasti periodično smjenjuju Liberali energiji. To znači da uspjeh nezavisnih,
žargonu u ovoj zemlji smatraju prirod- i Laburisti. ustvari, signalizira novu kapitalističku
nim. Lijeve, laburističke vlade obično na paradigmu koju zagovaraju nosioci nove
vlasti ostaju kraće. U Australiji koalicija NOVA KAPITALISTIČKA PARADIGMA ekonomije i novog, čistog kapitalizma.
tradicionalno podrazumijeva koaliciju Zbog iznimno značajnog izbornog Stoga, ne treba biti iznenađen da je,
Liberalne partije Australije i Nacional- uspjeha Zelenih i grupe nezavisnih kandi- recimo, partija Zelenih u Njemačkoj izu-
ne partije (NP). Ova koalicija predstav- data, postoje indicije da Laburisti možda zetno proamerički i prokapitalistički ori-
lja konzervativnu struju australijskog neće moći formirati većinsku vladu i da jentirana, što se da primijetiti iz odnosa
parlamentarizma. (Liberali u australij- će im biti potrebna podrška manjinskih ministrice vanjskih poslova Njemačke,
skom kontekstu nisu isto što i liberali u partija (Zelenih) i nekoliko nezavisnih čija politika nema dodirnih tačaka sa so-
Americi.) Iako na izborima obje partije kandidata. Pobjeda prominentnih neza- cijalno osjetljivim trendovima inače li-
imaju svoje kandidate, ove su partije po- visnih kandidata na proteklim izborima jevo radikalne politike Zelenih kakva je
litički nosioci konzervatizma u Australiji najznačajnija je novina u australijskom ona bila ranije. Ovdje je jasno da se radi
i uvijek nastupaju u koaliciji. Kad su na parlamentarizmu. Nezavisni kandidati o novom jazu na matrici sukoba dvaju
vlasti, predsjednik Vlade redovno je iz imali su izdašnu finansijsku podršku bo- suprotstavljenih tabora kapitalističkog
reda Liberala, a njegov zamjenik iz Na- gatih korporacija u svojoj kampanji koju sistema, novog, koji zagovara ekologi-
cionalne partije. obično ekskluzivno imaju samo Liberali. ju i obnovljivu energiju, i starog, koji se
Netom održani izbori pokazali su Laburiste najviše finansiraju članovi sin- tome odupire, a čiji su interesi još uvijek
nezadovoljstvo građana Australije dosa- dikata, a ponekad i neki veliki poslovni vezani za kapitalizam baziran na ener-
dašnjom politikom koalicione konzerva- ljudi. Zbog promoviranja politike koja getskoj politici fosilnih goriva.
tivne vlade i označili snažan zaokret ka zagovara ekologiju, bliski su Zelenim, Rat u Ukrajini, pored geopolitičke
progresivnoj politici, čiji je nosilac naj- ali nisu radikalni ljevičari već liberali u dimenzije i ideološkog sukoba Rusije i
jača politička partija ALP. Lider Labu- socijalnoj politici. Nezavisne kandidate Zapada, ima i važnu ekološku dimenziju
rista Anthony Albanese u ponedjeljak, u znak revolta prema liberalnoj vladi i sukoba dvaju suprotstavljenih pogleda na
23. maja 2022, položio je zakletvu pred nedostatku sluha za ekologiju podržala budućnost kapitalizama. Taj se sukob u
guvernerom Australije kao novi premi- je utjecajna poslovna grupa Climate 2000, Australiji odrazio upravo u klimatskom
jer, s najužim timom, zamjenikom i mi- koju je osnovao sin prvog australijskog i paradigmatskom ideološkom ratu dviju
nistricom vanjskih poslova Penny Wong. milijardera Simon Holmes à Court, bi- ideja kapitalizma i izbornim uspjehom
Novi premijer već je 24. maja otputovao znismen i politički aktivist koji djeluje nezavisnih i Zelenih, bez čije volje više neće
na sastanak kvadrilateralne grupe za si- kao savjetnik Koledža za klimu i energiju biti moguće voditi politiku ekonomskog
gurnosni dijalog (QUAD), koji se odr- na Univerzitetu u Melbourneu, direktor menadžmenta u Australiji.
žava u Japanu. QUAD čine četiri države je “Smart Energy Councila”, australijske Najveća novost izbora jeste da su ne-
indopacifičke regije: Australija, Indija, mreže koja dodjeljuje grantove za pro- zavisni kandidati pobijedili u nekim od
Japan i SAD. U iznimnim slučajevima, jekte koji promoviraju novu ekonomi- najbogatijih i najutjecajnijih izbornih
u Australiji novoizabrana vlast može po- ju zasnovanu na ekologiji i obnovljivoj jedinica u velikim gradovima Australije.
ložiti zakletvu po hitnom postupku ako
to nalažu izvanredne okolnosti i potre- Edham Nurredin Hušić (Ed Husic),
be, kao što je sastanak u Japanu, na ko- porijeklom iz Cazina, jedan je od
jem se novi premijer Albanese sastaje s iskusnijih parlamentaraca i izabran
je u ime izborne jedinice Chifley u
američkim predsjednikom Bidenom te zapadnim predgrađima Sydneya.
premijerima Japana i Indije Ishidom i
Modijem.
Sastav nove Vlade još nije potvrđen
i bit će poznat nakon što se o tome ko-
lektivno odluči partijsko rukovodstvo.
Kada je riječ o Laburistima, o sastavu
nove Vlade i imenovanjima ministara
ne odlučuje samo premijer koji je uvijek
lider partije na vlasti, koji ima podršku
većine poslanika u parlamentu, već svi
izabrani laburistički parlamentarci na
parlamentarnom forumu (kokus). ALP
ima i svoje zvanične frakcije, desnu i
lijevu, koje se često sukobljavaju u de-
mokratskom, unutarstranačkom pro-
cesu. Često se dešava da uslijed frak-
cionaške unutarstranačke borbe dođe
i do smjene stranačkog lidera, a time
i do promjene šefa Vlade, i to prije re-
dovnih izbora. Unutarstranačke bitke
i smjene na vrhu dugo su opterećivale
ALP, koji, dok nije uspostavio unutar-
stranačku disciplinu, nije mogao osvo-
jiti vlast. Karakteristike su to austra-
lijskog političkog duopola gdje se na

STAV 27/5/2022 29