Page 41 - STAV broj 275

odluci Vlade Turske može da bude 1 (jedna)
turska lira, za 2,89 turskih lira. Skoro “samo”
tri puta više. Otkriveno je da je Grad kupio
100.000 maski od kompanije koja pripada
Hülyi Sarıgöl, bliske CHP-u, i da je za njih
platio 289 hiljada lira. Šta može biti bolja ilu-
stracija gore citiranih riječi Uğura Mumcua?
Priča o prijevremenim izborima je kao
konstantan šum u pozadini koji opozicija
održava i po potrebi pojačava. To po sebi
nije ništa nelegitimno, pa čak ni po sebi
loše. Međutim, kako sam septembra prošle
godine pisao, kada se taj šum pretvorio u ga-
lamu, šanse da prijevremene izbore izglasa
Parlament skoro su nikakve, a da ih raspi-
še predsjednik Republike Turske vrlo male.
Barem u normalnim okolnostima. Sadašnje
pojačavanje tog šuma dolazi uporedo sa, mo-
glo bi se reći, talasom provokacija, kojima
je cilj ne samo destabilizacija zemlje nego
ponovna ili bolje dodatna distorzija imidža
Turske u inostranstvu. Jahati taj talas i/ili
ga izazivati ne može se svrstati u poštenu
političku utakmicu. Govorim o provoka-
cijama poput lomljenja krsta na armenskoj
crkvi i prijetnjama zadužbini ubijenog (od
strane FETÖ-a) novinara Hranta Dinka. To
su provokacije kojima nije teško ustanoviti
da je bila ispisana na turskom jeziku, a ne zahuktava, bit će oštra, jer, između osta- FETÖ kao izvor. Naročito nakon brze re-
grčkim alfabetom. No s druge strane upra- log, odluka (1936) da se Aja Sofija pretvori akcije ministarstva unutrašnjih poslova i
vo taj grafit objašnjava to što se jedan (sre- u muzej nosi Atatürkov potpis. Da li je taj uhićenja počinilaca.
ćom manjinski) segment turskog društva potpis autentičan, upravo je predmet istra- Pokušaj da se ubistvo mladića, etničkog
pridružio grčkoj histeriji oko učenja Fati- ge i vještačenja. Kurda, spinuje (na valovima događaja u Ame-
he iz Aja Sofije 29. maja 2020. Taj segment, rici) kao “rasističko” spada u isti koš, ali je
koji se uglavnom sastoji od CHP glasača, PLJAČKAJU POD MASKOM ATATÜRKA izvor HDP, a rezonantne kutije pojedinci iz
duboko se stidi svojih korijena i vjeruje da Kada već spomenuh potpis... Zvaničnici CHP-a. Prije nego što je bilo šta ustanovljeno
je zauzimanje stavova koji dolaze sa Zapa- CHP-a, modu je po svemu sudeći započeo istragom glede ubistva Barışa Çakana, dva-
da (bez obzira na to kakvi su) izraz njihove gradonačelnik Izmira Tunç Soyer, pojavljuju desetogodišnjeg mladića u Ankari, HDP je
“modernosti”, pa čak i superiornosti u od- se u javnosti s crvenim maskama na kojima izbacio tvit u kome uz zloupotrebu njego-
nosu na ostatak društva. Po definiciji, to je je bijelim slovima odštampan s jedne strane vog kurdskog porijekla plasira totalnu laž o
pozicija kompradora, a (auto)kolonijalni Atatürkov potpis, a s druge polumjesec i zvi- tom događaju – “ubijen je zato što je slušao
odnos i demokratija nisu baš kompatibilni. jezda. Čin je simboličan na više nivoa. Prije kurdsku muziku”. Ispostavilo se da je bilo,
Kombinacija više faktora ostavila je pro- svega, taj općepoznati “potpis” nastao je 31 može se reći, potpuno obrnuto, ubili su ga
stor za provokaciju, a provokacija je ovih godinu nakon Atatürkove smrti i praktično oni od kojih je tražio da stišaju muziku dok
dana mnogo, ali o tome kasnije, kakva je re- nema nikakve veze s njim (slikar i kaligraf traje ezan. Iako su činjenice, zahvaljujući
vizija Gezi park “protesta”. Tadašnja (2013) Etem Çalışkan rođen 1928, koji ga je diza- prijatelju Barışa koji je bio svjedok događa-
probušenost pravosuđa od terorističke or- jnirao, još uvijek je živ). Simboliku samog ja i Barışevom ocu koga je prijatelj odmah
ganizacije fetulahdžija (FETÖ) svakako je stavljanja maske s tim potpisom i turskom obavijestio šta se desilo, brzo isplivale na
doprinijela tome da čak ni za ogromnu ma- zastavom ne treba posebno objašnjavati – površinu, tvitovi kako na turskom, tako i
terijalnu štetu niko zapravo i ne odgovara. maska osim zaštite ima i funkciju skrivanja. na engleskom nalogu HDP-a nisu izbrisani.
Istragom i suđenjem ustanovljeno je da su Međutim, da li to može da se razumije kao Pišući o provokacijama, Nedim Şener kaže:
FETÖ komunalni policajci i policajci bili čin patriotizma i odanosti “Atatürkovom “Ovo je pravilo provokacije i neistine: “Čak
odlučan faktor u raspirivanju “protesta”, a putu” ako je maska za jednokratnu upotre- i ako se pokaže da lažete, nećete to prihva-
osim zakašnjelog suđenja Osmanu Kavali, bu, te nakon nekoliko sati nošenja postaje titi, jer poslije niko neće vjerovati ono što
glavnom organizatoru i finansijeru (finan- neupotrebljiva i završava u đubretu? Teš- ćete lagati kasnije.”
sijera je mnogo više i uključuju “nedodir- ko, ali svakako podsjeća na riječi rahmetli Kako sve spomenute provokacije, iako
ljive” ekonomske igrače), stvar nije dobila novinara Uğura Mumcua (poginuo u i da- do besvijesti diskutirane u medijima, nisu
konačni sudski epilog. Politička korektnost nas nerasvijetljenom atentatu 1993): “Dok proizvele dublji efekt, HDP sprema mno-
i tolerantnost također spadaju u te faktore. pljačkaju zemlju, nose masku Atatürka.” go veću i potencijalno opasnu – “marš za
Podgrijana diskusija da li Aja Sofija tre- A kada je o pljački riječ, Grad Istanbul, demokratiju”. Cinizam da organizacija,
ba da ostane muzej ili da joj se vrati status čiji se trenutni gradonačelnik kleo u smanji- koja je političko krilo terorističke orga-
džamije još jednom će pokazati da je zau- vanje troškova i borbu protiv korupcije tokom nizacije koja 40 godina ubija u ime “poli-
zimanje stranog “mišljenja”, bez obzira na predizborne kampanje, kupio je hirurške ma- tičkih ciljeva”, maršira “za demokratiju”
volju naroda, nezaobilazna karakteristika ske – obične hirurške, bez ikakvih kerefeka nije moguće previdjeti. Nažalost, mnogi
tog dijela populacije. Diskusija, koja se tek štampanih po njima – čija najviša cijena po u inostranstvu hoće. n

STAV 11/6/2020 41