Page 29 - STAV broj 274

U Za vladajuće autoritete u Beogradu inspirativno je
proteklih nekoliko godina, isto-
vremeno, destabilizira se EU i
održavaju pa i jačaju tenzije u suprotstavljanje odlukama institucija EU od strane
odnosima između država Za-
padnog Balkana. U destrukciji na štetu mađarskog premijera Orbana. Time se mogu pravdati
stabilnosti i mira u regiji, desničari na sumnje da bi Srbija u slučaju ulaska u članstvo EU
Balkanu ohrabreni su eskalacijom desni-
čarskih pokreta i širenja evroskepticizma otežavala proces odlučivanja, blokirala donošenje odluka
širom Evrope. Njihovo zatvaranje u na- i suprotstavljala njihovoj provedbi, sve to nešto iz svojih,
cionalne okvire protivno je integrativnoj
ambiciji EU. Zapadnoevropski ekstremni a nešto iz ruskih razloga, slabeći ionako nedovoljan
desničari ohrabruju desničare evroskep- supranacionalni kapacitet evropskog odlučivanja
tike u zemljama Zapadnog Balkana koji
verbalno podržavaju napredak svojih ze-
malja prema članstvu u EU, ali u tome
nisu, kako bi trebalo, motivirani trajnim s ciljem proizvodnje mitova o ispravnosti za prioritet neiskreno odredila integraciju
vrijednostima antifašizma, mira, ljudskih velikosrpske politike, što obuhvata i prio- u članstvo EU. Dakle, Srbija je neiskrena
prava i sloboda, na kojima se temelji na- ritet te politike u pogledu rehabilitacije i i u vanjskoj politici prema susjedima i u
stanak i razvoj EU. Oni od EU žele prava veličanja odgovornih za katastrofalne po- vanjskoj politici prema EU.
i benefite, a izbjegavajući obaveze i evrop- sljedice u ratovima koje je Srbija vodila u Prema postupcima beogradskih vlasti,
ske standarde koji podrazumijevaju odu- periodu od 1991. do 1999. godine. njihov istinski prioritet jeste rehabilitacija
stajanje od nepravednih nacionalističkih Istupi hrvatskih ekstremnih desničara, politike koja je uzrokovanjem i vođenjem
ambicija. Održavaju i kompliciraju loše napadajući na Srbe u Hrvatskoj, te njihovi ratova krajem 20. stoljeća proizvela kata-
odnose i otvorene političke sukobe izme- istupi podrške ustaškoj ideologiji i politici strofalne posljedice za ljudske živote, ma-
đu svojih zemalja. NDH, beogradska politika i propaganda terijalna dobra i odnose među ljudima i
koristi za opravdavanje svog ekstremizma narodima različitih vjera i nacija. Takvom
SRBIJA BOLJE POVEZANA SA i zločinačke prakse na osnovama četničke političkom praksom Srbija pogoršava od-
ZEMLJAMA GDJE SU NA VLASTI ideologije. nose sa susjedima i zanemaruje vrijednosti
EKSTREMNI DESNIČARI regionalne saradnje koja je uvjet napretka
Srbija je bolje povezana s evropskim NEKI PRIORITETI VANJSKE POLITIKE prema članstvu u EU.
zemljama u kojima su na vlasti desničarski SRBIJE PROTIVNI INTEGRACIJI U EU Proturječni su stavovi srbijanske vanj-
lideri i stranke, naprimjer s Mađarskom i U prioritetima vanjske politike Srbije ske politike jer, s jedne strane, planski i
Češkom. Prilikom posjete Srbiji sredinom jeste povezivanje s Evroazijskom unijom praktično zanemaruje regionalnu saradnju
septembra 2019. godine predsjednik Češke (EAU), što je u bitnim pitanjima suprot- sa susjedima, a s druge strane neiskreno
Republike Miloš Zeman isticao je da će stavljeno povezivanju s Evropskom unijom teži za napretkom prema članstvu u EU.
njegova zemlja odustati od priznanja Ko- (EU), jer, kako ističe publicista Vladimir To su dva kontradiktorna procesa, isto kao
sova, odnosno da će povući to priznanje. Gligorov, jednovremeno “nije moguće biti što su kontradiktorne srbijanske težnje re-
Taj Zemanov stav ohrabrenje je za vlada- u carinskoj evropskoj i evroazijskoj uniji”, habilitacije zločinačke prakse u ratovima
juću politiku Beograda koja djeluje na re- u vezi s čim je spomenuo razloge uvođe- na prostoru Zapadnog Balkana i težnje za
habilitaciji i afirmaciji ciljeva velikosrpske nja sankcija Ukrajini od strane Rusije “s integraciju Srbije EU. Neiskrena su obeća-
politike, iako je upravo ta politika dovela obrazloženjem da bi ugovor Ukrajine o nja Srbije da će se zalagati za regionalnu
do osamostaljenja Kosova, a produžava slobodnoj trgovini s Evropskom unijom saradnju sa svojim susjedima, Hrvatskom,
se odbacivanjem nove realnosti bez suve- doveo u pitanje integritet zajedničkog tr- BiH, Crnom Gorom i Kosovom. U vezi s
renosti Srbije u toj novonastaloj državi. žišta Evroazijske unije”, pa je zaključio: “I tim, akademik Mirko Pejanović ocijenio
Za vladajuće autoritete u Beogradu kako se Srbija bude približavala Evropskoj je: “Što se tiče Srbije, tu imamo jednu
inspirativno je suprotstavljanje odluka- uniji, hipotetički ili stvarno, smanjivat će dvoličnost. Stalno se u Beogradu izjavljuje
ma institucija EU od strane mađarskog se blizina Evroazijske unije. I obratno, na od njihovih državnika da oni smatraju da
premijera Orbana. Time se mogu prav- šta je Evropska unija već upozorila.” Ispi- je neupitan integritet BiH i njeno ustroj-
dati sumnje da bi Srbija u slučaju ulaska tivanje javnog mnijenja koje je proveo be- stvo..., a na drugoj strani imamo pojave
u članstvo EU otežavala proces odlučiva- ogradski Biro za društvena istraživanja o i aktivnosti gdje se potpuno i radikalno
nja, blokirala donošenje odluka i suprot- odnosu prema EU i EAU pokazalo je da 48 postavlja pitanje opstojnosti države BiH
stavljala njihovoj provedbi, sve to nešto posto ispitanika smatra da prioritet vanj- i vrši njena destrukcija.”
iz svojih, a nešto iz ruskih razloga, slabeći ske politike Srbije treba da bude članstvo U tim proturječnostima Srbija održava
ionako nedovoljan supranacionalni kapa- u EU, a da je 18 posto za povezivanje Sr- postojeće i proizvodi nove rizike na štetu
citet evropskog odlučivanja. bije u EAU. mira i sigurnosti. Negativne posljedice ta-
Dio opravdanja za svoj ekstremizam S obzirom na značaj regionalne sarad- kve svoje politike Srbija pokušava ublažiti
vladajući srpski nacionalisti u Beogradu nje za integraciju zemalja Balkana u EU, učestalim verbalnim taktiziranjem u obli-
nalaze u proklamiranim idejama i praksi loši su odnosi Srbije s Hrvatskom, BiH, ku isticanja stavova da se zalaže za mir, da
ekstremista u drugim nacionalnim sredi- Crnom Gorom i Kosovom. Prema tome, je protiv rata, da će učiniti sve da više ne
nama i susjednim zemljama. Naprimjer, ako iskreno želi integraciju u EU, onda je bude ratova na Zapadnom Balkanu. Du-
djelovanje filoustaških ekstremista u Hr- Srbija pogrešno postavila prioritete svoje bljim promišljanjem, za takvo srbijansko
vatskoj vladajući politički i državni fak- vanjske politike. Umjesto da za svoj priori- taktiziranje može se ocijeniti da je suptilni
tori u Beogradu putem medija, institucija tet iskreno odredi stabiliziranje odnosa sa oblik pribavljanja alibija, da, ako ista ta sr-
sistema obrazovanja i odgoja, diplomatske svojim susjedima, Srbija je, taktizirajući s bijanska politika dovede do ratnih sukoba
mreže, političkih stranaka... vješto koriste ciljem da se domogne evropskih benefita, na Balkanu, upravo ona propagira kako se

STAV 4/6/2020 29