Page 37 - STAV broj 311

trećine kazne, a naredne godine izvršio je stanovništva BiH provedenom 1991. godi- maja 1992. do kraja godine broj zatočenih
samoubistvo u porodičnoj kući u Donjoj ne, nacionalni sastav stanovništva opštine u SUP-u varirao je od 50 do 100 osoba.
Slatini kod Bosanskog Šamca. Bosanski Šamac bio je raznovrstan: 11.902 U tom periodu oko 200 osoba bilo je za-
Milan Simić, predsjednik Izvršnog (44%) Srba, 11.466 (42,4%) Hrvata, 1.913 točeno u prostorijama TO. Velike grupe
vijeća opštine Bosanski Šamac, predao se (7,1%) Muslimana i 1.771 (6,5%) pripad- ljudi držane su u objektima u Zasavici i
sam. Tokom suđenja ostao je nepokretan nika drugih nacionalnih grupa. Međutim, Crkvini. Zatočenici su držani u fiskul-
pa je pušten da se brani sa slobode i uvijek nacionalni sastav se značajno promijenio turnim dvoranama osnovnih i srednjih
bi se odazvao pozivu. U međuvremenu je do 1997. godine: 1,9 % Muslimana, 1,3 % škola. Broj zatočenika popeo se na 50 u
odlučio priznati krivicu. Priznao je da je, Hrvata, 5,3 pripadnika drugih nacional- osnovnoj školi i na 300 do 500 u sred-
skupa s još nekoliko osoba, u osnovnoj nih grupa i 91,5 % Srba.” njoj. Prva grupa zatočenika u osnovnoj
školi premlatio Hasana i Muhameda Bi- Prelomna tačka od koje pripadnici i srednjoj školi premještena je tamo 13.
čića, Pericu Mišića i Ibrahima Salkića, te drugih nacionalnosti nisu poželjni u ovoj maja 1992. iz kasarne JNA u Bijeljini.
da je učestvovao u višekratnom premla- općini naznačena je u tački 994: “Dana Cijelo proljeće i ljeto 1992. dovodili su
ćivanju Safeta Hadžialijagića. Osuđen je 17. aprila 1992. godine Krizni štab Srpske ljude u osnovnu i srednju školu i tu ih
na 5 godina zatvora i pušten na slobodu. opštine Bosanski Šamac izdao je proglas držali u zatočenju, uključujući i muškarce
građanima u kojem ih je obavijestio da je iz Doma kulture u Crkvini i iz Zasavice.
ETNIČKO ČIŠĆENJE TO Srpske opštine Bosanski Šamac, pod Cijelog aprila 1992. godine naoružane
Pošto su Stevan Todović i Milan Si- rukovodstvom novoosnovanog Kriznog patrole – uključujući i srpsku miliciju
mić priznali krivicu, suđenje je nastavlje- štaba, preuzeo kontrolu nad opštinom...” i vojsku – ulazile su u domove, hapsile
no preostaloj trojici optuženih. Trajalo je Nakon toga, uslijedio je niz diskrimina- mnoge Hrvate i odvodile ih u skladište
dvije godine. Prvooptuženi Blagoje Simić, tornih odluka. Tako se u tački 1000, iz- u Crkvini.”
predsjednik Kriznog štaba, osuđen je na među ostalog, kaže: “Civilna milicija je Tačka 1005. u prvoj rečenici kaže: “Ve-
17, Miroslav Tadić, predsjednik Komisije naredbom koju je potpisao Stevan Todo- ćina osoba uhapšenih u Bosanskom Šamcu
za razmjenu, na 8, a Simo Zarić na 6 go- rović, načelnik srpske stanice milicije u bili su nesrpski civili, uključujući i žene,
dina. S njima je bio optužen i Slobodan
Miljković zvani Lugar, komandir paravoj-
ne jedinice “Sivi vukovi” iz Srbije, koja je
harala Bosanskim Šamcem. Brojni svjedo-
ci na suđenju “šamačkoj četvorci” opisali
su ga kao izuzetno nasilnog i okrutnog.
Ubijen je nakon rata u tuči u nekoj kafa-
ni u Kragujevcu.
Blagoje Simić je, nakon pravosnaž-
nosti presude, 2007. prebačen u zatvor
u Velikoj Britaniji, iz kojeg je pušten u
martu 2011. Uskoro se vratio na mjesto
ljekara u Domu zdravlja Bosanski Šamac,
gdje je radio prije rata. U novembru 2017.
imenovan je za direktora.
Simo Zarić oglašen je krivim da je
ohrabrivao i pružao moralnu podršku
onima koji su ponižavali, mučili i premla-
ćivali zatočenike u zatvoreničkim objek-
tima. Tada je bio pomoćnik komandanta
za obavještajni rad, izviđanje, moral i in- Stevan Todorović Milan Simić
formiranje u Četvrtom odredu JNA te vr-
šio funkciju načelnika Službe nacionalne Bosanskom Šamcu, zabranila okupljanje djecu i starije osobe...” Tačka 1006. govo-
bezbjednosti u Bosanskom Šamcu od 29. više od tri nesrba na javnom mjestu. Ta ri o pljački: “Odmah nakon preuzimanja
aprila 1992. do 19. maja 1992. i zamjenika naredba oglašena je putem radija i plakata vlasti u Bosanskom Šamcu uslijedilo je
predsjednika Gradskog vijeća u Odžaku. koji su postavljeni širom grada.” pojedinačno pljačkanje velikih razmjera.
Pušten je na slobodu 2004, a 2010. ime- U svom priznanju krivice Stevan To- Od civila su pljačkani automobili, novac
novan je na mjesto zamjenika načelnika dorović je kazao da je preuzimanje vlasti i nakit. Namještaj, kućanski aparati i lič-
Opštine Bosanski Šamac. Umro je u maju trajalo najviše sat, od tri do četiri ujutro na imovina odnošeni su iz privatnih kuća
2015. u 67. godini. 17. aprila 1992. Priznao je da je, nakon i stanova. Pljačkana je poslovna i poljo-
Miroslav Tadić predao se među prvima preuzimanja vlasti, on bio najviši organ privredna imovina u vlasništvu civila Bo-
Haškom tribunalu, i to u februaru 1998. vlasti za pitanje zaštite zatočenika, te da sanskog Šamca i okolnih sela. Ponekad je
U novembru 2004. pušten je na slobodu je izvještavao Krizni štab o zatvorima i imovina otimana uz upotrebu sile ili uz
nakon odsluženja dvije trećine kazne. zatočenim ljudima. O bespravnom zatoče- prijetnju silom...”
Za etničko čišćenje u Bosanskom Šam- nju govori tačka 1003. presude Stanišiću:
cu pred Haškim tribunalom osuđeni su i “Nakon preuzimanja vlasti u Bosanskom ZATOČENJA I SILOVANJA
potpredsjednica RS-a Biljana Plavšić na Šamcu 17. aprila 1992, pa sve do kraja te Predstavnici Međunarodnog komi-
11 godina i ministar unutrašnjih poslova godine, srpske su snage na širokoj osnovi teta Crvenog krsta posjetili su 13. maja
Mićo Stanišić na 22 godine. Stravičnost vršile hapšenje bosanskih Muslimana i 1992. godine zgradu TO, “ali ni jedan
rezultata tog čišćenja najbolje oslikava tač- Hrvata. Tokom prve sedmice uhapšeno od zatočenika se nije usudio da kaže bilo
ka 993. presude Stanišiću: “Prema popisu je do 50 osoba i zatočeno u SUP-u. Od šta o zlostavljanju i ubistvima kojima su

STAV 19/2/2021 37