Page 32 - Yaratılış Atlası 4. Cilt
P. 32
Stromatolitlerin fosil kaydı son derece zengindir ve
dört milyar yıldan beri yeryüzünün farklı ortamların-
da bulundukları görülmektedir. Avusturalya'da bulu-
nan Shark Bay'de,1956 yılında keşfedilmişlerdir. Ay-
nı zamanda, Bahamalar, Hint Okyanusu, Afrika ve
Amerika Birleşik Devletleri'nde de bulunmaktadırlar.
Harika mikro canlı siyanobakterinin devasa faaliyetleri:
• Siyanobakteriler dünyanın yıllık oksijen miktarının %30'unu tek başlarına üretirler ;
3
bu sayı dünyadaki tüm yeşil bitkilerin ürettikleri miktara eşdeğerdir.
• Bu bakterilerin boyutları çok küçüktür, ama miktarları oldukça fazladır. Bir litre suda
sayıları 100'den fazladır ve okyanusun verimliliğinin %10-20 kadarını oluştururlar. Gö-
rünmemelerine rağmen, yeryüzünün çok geniş bir bölümüne hakimdirler.
• Bu bakteri türü fotosentez, azot fiksasyonu (azotun canlılar tarafından kullanılır hale
gelmesi için gereken işlem) ve solunum gibi birbirinden farklı işlemleri tek bir hücre içe-
risinde yapabilmektedir. Bu ise yukarıda anlattığımız eşsiz bir hücre zarı sistemi gerekti-
rir. Örneğin bakterinin azotu sabitlemek için oksijensiz, diğer tüm işlemler için oksijenli
ortama ihtiyacı vardır, bunların her biri farklı zar sistemleri gerektirir. Bu yapısı siyano-
bakterileri, bakteriler aleminin en kompleks üyelerinden biri yapmaktadır. 4
• 1980 yılında siyanobakterilerin Sirkadian saatine sahip oldukları gözlemlenmiştir. 5
Sirkadian saati, çok hücreli canlılarda da görülen, vücudun kendini dış ortama göre oto-
matik bir şekilde ayarlamasıdır. Siyanobakterilerin, günün 12 saati oksijeni hücre içine
alarak fotosentez ve solunum, diğer 12 saatte ise azot fiksasyonu yaptıkları gözlemlen-
miştir.
• Siyanobakteriler su içinde flagellaları (bakteri kamçısı) olmadan hareket edebilmek-
tedirler. Bu canlıların herhangi bir uzuvları olmadan hareket edebilmelerinin sırrı, 20 yı-
30 Yaratılış Atlası Cilt 4