Page 142 - Komünist Çinin Zulüm Politikası ve Doğu Türkistan

140

Do¤u Türkistan'›n Özgürlük
Mücadelesinin Önde Gelen ‹simleri

Y irminci yüzy›l›n bafl› Do¤u Türkistan'da milli ve manevi
duygular›n uyanmaya bafllad›¤› bir dönem oldu. Uygur
Türkleri'nin bu "milli uyan›fl›" Türkiye, M›s›r, Suriye gibi
Müslüman ülkelere yapt›¤› geziden sonra ülkesine dönüp çal›flmalara
bafllayan Abdülkadir Damulla sayesinde oldu. Dönemin en önemli ihti-
yaçlar›ndan birisi halk›n, mukaddes de¤erleri, tarihi ve sahip oldu¤u
miras konusunda bilinçlendirilmesi idi. Abdülkadir Damulla, açt›¤› Mat-
le'ul Hidayet ismindeki okulla Do¤u Türkistan gençlerini bu konuda ye-
tifltirmifl, yay›nlad›¤› kitaplarla halk›n bilinçlenmesine
katk›da bulundu. Abdülkadir Damulla'dan sonra
Do¤u Türkistan'da mücadeleyi "Üç Efendiler"
olarak an›lan ‹sa Yusuf Alptekin, Muhammed
Emin Bu¤ra ve Mesud Sabri Baykuzu üstlendiler.
Mesud Sabri Baykuzu'nun Do¤u Türkistan için
verdi¤i mücadele, 1951 y›l›nda komünist Çin yö-
netimi taraf›ndan tutuklan›p, 1952 y›l›nda zehirli
bir i¤neyle öldürülmesi ile son bulmufltur. ‹sa Yu-
suf Alptekin ve Muhammed Emin Bu¤ra'n›n müca-
‹sa Yusuf
deleleri ise ömürlerinin sonuna kadar devam et- Alptekin
mifltir.
Çin'e ba¤l› Do¤u Türkistan Eyalet Hükümeti'nin Genel Sekreteri
olarak görev yapan ‹sa Yusuf Alptekin, tüm hayat›n› Do¤u Türkistan'›n
hakl› davas›n› uluslararas› arenada anlatmaya ve Müslümanlar›n esa-
retten kurtulmas›na vakfetmifltir. 26 yafl›ndayken Bat› Türkistan'daki
Çin Konsoloslu¤u'nda çal›flmaya bafllam›flt›r. Sovyetler Birli¤i'nin Tür-
kistan'daki Müslüman Türkler üzerinde komünizmin en büyük zulüm-

Komünist Çin'in Zulüm
Politikas› ve Do¤u Türkistan