Page 154 - Gerçeği Düşündünüz Mü
P. 154
GERÇEĞİ DÜŞÜNDÜNÜZ MÜ?
lar. Ko van la rı nın 800 m. öte si ne ka dar uza nan bir alan içe ri -
sin de, kır çi çek le rin den bal özü ve çi çek to zu top lar lar. Çi -
çek le ri bu lan arı, bun la rın ye ri ni ha ber ver mek üze re ko va -
nı na dö ner. An cak bu arı, ko van da ki ar ka daş la rı na çi çek le rin
ye ri ni na sıl an la ta cak tır?
Dans yo luy la!... Ko va na dö nen arı bir çe şit dans yap ma ya
baş lar. Bu dans, di ğer arı la rın, çi çek le rin ye ri ni bu la bil me le ri
için kul la nı lan bir an la tım yo lu dur. Arı nın yap tı ğı tek rar lı
dans, di ğer arı la ra he de fe ulaş mak için ge re ken doğ rul tu,
yön, uzak lık gi bi bü tün bil gi le ri ek sik siz ola rak ve rir.
Dans, arı nın de vam lı ola rak çiz di ği "8" şek lin den iba ret tir.
Arı, se ki zin or ta sı nı, kuy ruk kıs mı nı tit re te rek zig-zag lar ha -
lin de çi zer. Zig-zag lı yo lun Gü neş-ko van ara sın da ki doğ rul -
tuy la yap tı ğı açı, çi çek kay na ğı nın tam yö nü nü ve rir.
Kay na ğın yö nü nü bil mek de tek ba şı na bir işe ya ra maz. İş -
çi arı lar bal özü top la ya bil mek için, ne ka dar uza ğa git me le ri
ge rek ti ği ni de "bil me li"dir. Ko va na dö nen arı, di ğer arı la ra,
yi ne be lir li vü cut ha re ket le riy le çi çek po len le ri nin bu lun du -
ğu uzak lı ğı "an la tır". Bu nu göv de si nin alt kıs mı nı sal la yıp ani
ha va akım la rı oluş tu ra rak be lir tir. Di ğer arı lar da an ten le ri
ile bu akım la rı al gı la ya rak gi de cek le ri be sin kay na ğı nın uzak -
lı ğı nı tes bit eder ler. Ör ne ğin 250 met re uzak lık ta ki ye ri "ta -
rif et mek" için ya rım da ki ka lık bir sü re için de vü cu du nun alt
kıs mı nı 5 kez sal lar. Böy le ce be lir ti len açı ve uzak lık la he de -
fin ye ri ke sin ola rak be lir til miş olur.
Ama kaynağa gidiş-geliş süresi uzun süren uçuşlarda, arıyı
yeni bir sorun bekler: Besin kaynağını sadece Güneş'e göre
tarif etme yeteneğine sahip olan arı, kovana dönene
kadar, güneş her 4 dakikada bir 1 derece yer değiş-
152