Page 177 - Darwinistlerin Beklediği Cevaplar
P. 177
teorisinin iddias› do¤ru olsayd›, yani insan geliflmifl bir hayvan olsayd›,
o zaman hayvanlar›n da yetersiz ve ilkel de olsa bir konuflma yetene¤i-
ne sahip olmalar› beklenirdi. Oysa araflt›rmalar bunun tam tersini gös-
termektedir. Evrimcilerin bu konudaki tüm zorlamalar› bofla ç›km›flt›r.
Maymunlar üzerinde y›llarca yap›lan çal›flmalar baflar›s›zl›kla sonuçlan-
m›fl ve insandan baflka hiçbir canl›n›n bu özelli¤e sahip olmad›¤›n› orta-
ya koymufltur. Dünyan›n en ünlü birkaç dilbilimcisinden biri olan No-
am Chomsky "hayvanlara konuflma becerisinin ö¤retilmesi irrasyo-
naldir ve insanlara kollar›n› aç›p kapayarak uçmay› ö¤retmeye ben-
zer" demektedir. 86
Hayvanlar›n konuflma yetene¤ine sahip oldu¤u yönündeki iddia ve
sözde "kan›tlar" dilbilim literatüründe "ak›ll› Hans etkisi" olarak adlan-
d›r›l›r. 87
Uzun zaman önce Hans isimli bir at›n say› sayabildi¤ine ait bir ola-
y› yans›t›r bu deyim. Söz konusu olay, I. Dünya Savafl›'n›n öncesinde Al-
man ordusunda geçer. Hans isimli at›n e¤iticisi olan Willhelm von Os-
ten, at›n›n say› sayabildi¤ine inanmaktad›r. Von Osten iki rakam söyle-
di¤inde at aya¤› ile iki rakam›n toplam› olan say›ya ulafl›ncaya kadar
yere vurur. At›n asl›nda say›lar› sayamad›¤› anlafl›lana yani 1907 y›l›na
kadar Hans Berlin'in övünç kayna¤› olmufltur. At gerçekte Von Osten'in
yüzünde oluflan ifadedeki anl›k de¤iflikliklerle, aya¤›n› vurmakla, ha-
vuç kazanma aras›nda bir ba¤lant› kurmufltur. Von Osten ise fark›nda
olmadan yüz kaslar›n› Hans do¤ru say›ya ulaflt›¤›nda germektedir.
Thomas Sebeok isimli dilbilimci 1986 y›l›nda düzenledi¤i bir konfe-
ransla, tüm maymun konuflma deneylerinin "ak›ll› Hans" olay› gibi
oldu¤unu göstermifltir.
Di¤er pek çok hayvan sahiplerinin de, besledikleri hayvanlar için
"ola¤anüstü anlay›fll›", "zeki" gibi yak›flt›rmalar yapt›klar› görülür. Ünlü
dilbilimci Steve Pinker bu konuda hayvanlarla uzun süre geçiren kim-
selerin, onlarla iletiflim kurma konusunda fazla iyimser düflündüklerini
belirtmektedir. 88
Bu gerçekler, dilin sadece insana özgü oldu¤unu ortaya koymakta-
d›r. Peki insanlar konuflma yetene¤ine nas›l sahip olmufltur? Evrim te-
orisi herfleyi mutasyonlarla aç›klamaya çal›flt›¤› için bu konuda da ayn›
DARWIN‹STLER‹N BEKLED‹⁄‹ CEVAPLAR 175