Page 23 - Canlılardaki Fedakarlık ve Akılcı Davranışlar
P. 23
Hayvan Davran›fllar›ndaki Bilinç 21
iliflkin belirli k›staslar da göze batmaktad›r. Belli bir amaca ve hedefe
yöneliklik, gelecekteki olaylar› tahmin etme, kendi d›fl›ndaki canl› tür-
lerinin olas› (muhtemel) davran›fllar›n› ve tepkilerini hesaba katma,
ak›ll›l›¤›n belirtileri de¤ilse nedirler? 5
Yukar›daki sözler ünlü bir evrimcinin küçük bir t›rt›l›n gösterdi¤i ak›l-
c›, planl› ve bir amaca yönelik davran›fllar›n› aç›klama gayretleridir. Bu tür
yay›n ve kitaplarda bu tarz demagojik cümleler veya cevaps›z sorular d›fl›n-
da bir yorum veya aç›klama ile karfl›lafl›lmas› mümkün de¤ildir.
Asl›nda evrim teorisinin sahibi Charles Darwin de hayvanlar›n davra-
n›fllar›n›n ve içgüdülerinin, teorisi için büyük bir tehlike oluflturdu¤unu fark
etmifl ve bunu "Türlerin Kökeni" isimli kitab›nda aç›kça, hatta birkaç kez iti-
raf etmiflti:
‹çgüdülerin birço¤u öylesine flafl›rt›c›d›r ki, onlar›n geliflimi okura belki
teorimi tümüyle y›kmaya yeter güçte görünecektir. 6
Darwin'in o¤lu Francis Darwin ise babas›n›n mektuplar›n› derledi¤i
"The Life and Letters of Charles Darwin" isimli kitapta Charles Darwin'in iç-
güdülerle ilgili yaflad›¤› zorlu¤u flöyle aktarm›flt›:
Çal›flman›n (Türlerin Kökeni'nin) 3. Bölümü'nde birinci k›s›m tamamla-
n›yor ve hayvanlar›n al›flkanl›klar› ile içgüdülerindeki varyasyonlardan
söz ediyor… Bu konunun yaz›n›n bafllang›ç k›sm›na dahil edilmesinin
sebebi, içgüdülerin do¤al seleksiyonla gerçekleflti¤i fikrini imkans›z
olarak de¤erlendiren okuyucular›n aceleyle teoriyi reddetmemesini
sa¤lamak. Türlerin Kökeni'nde yer alan ‹çgüdüler Bölümü özellikle "te-
orinin en ciddi ve en aç›k zorluklar›n› içeren" konu. 7
‹çgüdüler Evrimle Geliflemez
Evrimciler, hayvanlar›n davran›fllar›n›n birço¤unun içgüdüsel oldu¤u-
nu söylerler, ancak önceki sayfalarda da belirtildi¤i gibi içgüdülerin kayna-
¤›n›, içgüdüsel davran›fllar›n ilk olarak nas›l olufltuklar›n›, hayvanlar›n sa-
hip olduklar› bilgileri ve davran›fllar› nas›l edindiklerini aç›klayamazlar. An-
cak çok cevaps›z kald›klar›nda baz›lar› ortaya flöyle bir iddia atar: "Hayvan-
lar tecrübe yoluyla baz› davran›fllar› ö¤renirler ve bu davran›fllar›n iyi olan-
lar› do¤al seleksiyon taraf›ndan seçilir. Daha sonra bu iyi olan davran›fllar