Page 93 - Canlılardaki Fedakarlık ve Akılcı Davranışlar
P. 93
Canl›lar›n "Aile" ‹çi Fedakarl›klar› 91
Ceylanlar ise, y›rt›c› hayvanlar yavrular›n› kovalamaya bafllad›¤›nda,
hemen yavrular›n›n arkas›na geçer. Çünkü y›rt›c› hayvanlar, avlar›n› genel-
likle arkadan yakalar. Anne ceylan mümkün oldu¤unca yavrusuna yak›n
hareket eder. E¤er y›rt›c› hayvanlar yak›nlafl›rlarsa, anne onlar› uzaklaflt›r›r.
Yavrusu takip edilen bir ceylan, toynaklar› ile çakallar› tekmeleyebilir. Veya
sald›rganlar› yavrular›ndan uzaklaflt›rmak için kasten hayvanlar›n yak›n›n-
da koflar. 81
Baz› memeliler ise renkleri nedeniyle do¤al olarak kamufle olurlar. An-
cak kimi zaman yavrular›n annelerinin yönlendirmesine ihtiyac› olabilir. Bu
hayvanlardan biri de karacalard›r. Anne karaca yavrusunun kamuflaj özelli-
¤ini onun ad›na bir avantaj olarak kullan›r. Yavrusunu çal›l›klar›n aras›nda
bir yere gizler ve onun kalkmadan oturmas›n› sa¤lar. Yavru karacan›n kah-
verengi derisinin üzerindeki beyaz benekler günefl ›fl›¤› ile kar›fl›r ve uzak-
tan bak›ld›¤›nda yavru karaca kesinlikle fark edilemez. Üzerindeki beyaz
benekler çal›lar›n aras›nda yere vuran günefl ›fl›nlar›n›n yans›mas› gibi alg›-
lan›r. Birkaç metre öteden geçen bir düflman bile yavru karacay› seçemez.
Anne karaca ise yavrunun gizlendi¤i yerin hemen ilerisinde durarak onu
gözler. Ancak kesinlikle dikkatleri yuvaya çekecek bir davran›flta bulunmaz,
son derece temkinli davran›r. Sadece beslemek için yavrusunun bulundu¤u
yere gelir. Ormana geri dönmeden önce ise, yavrusunu burnu ile iterek tek-
rar yere oturtur. Yavru ara s›ra aya¤a kalkacak olsa bile, duydu¤u en küçük
bir seste hemen geri oturacakt›r. Yavru annesinin yan›nda koflabilecek duru-
ma gelene kadar bu flekilde gizlenir. 82
Baz› hayvanlar ise yavrular›n› tehdit eden hayvanlara gözda¤› vererek
onlar› yuvalar›ndan uzaklaflt›rma yoluna giderler. Örne¤in baykufllar ve di-
¤er baz› kufllar yavrular›n›n yan›na yaklaflan düflmanlar›n› korkutup kaç›r-
mak için kanatlar›n› olabildi¤ince açarlar ve böylece olduklar›ndan daha iri
görünürler. Baz› kufllar ise y›lan t›slamas›n› taklit ederek sald›rganlar› kaç›-
r›rlar. Mavi bafltankara kuflu oldukça yüksek bir sesle t›slar ve ayn› zaman-
da kanatlar›n› açarak yuvan›n duvarlar›na vurur. Yuvan›n içi karanl›k oldu-
¤u için sald›rgan neyle karfl› karfl›ya oldu¤unu tam olarak kavrayamaz ve
hemen uzaklafl›r. 83