Page 129 - Hücredeki Mucize
P. 129
10. BÖLÜM
B‹TK‹ HÜCRES‹
Y Y eryüzünün yaflanabilir bir yer olmas›nda en büyük pay flüphesiz bitkilerindir.
Bitkiler soludu¤umuz havay› biz insanlar için temizler, yaflad›¤›m›z gezegenin
›s›s›n› dengelerler. Soludu¤umuz havadaki oksijen bitkiler taraf›ndan üretilir.
E¤er bu üretim olmasayd›, insan ve hayvanlar›n yaflam› pek fazla süremezdi;
atmosferdeki oksijen k›sa zamanda tükenir, canl›lar topluca bo¤ularak ölür-
lerdi.
Besinlerimizin önemli bir bölümü de türlü tatlar tafl›yan bitkilerden oluflur.
Bitkiler bu besinleri haz›rlarken sadece üç temel malzeme kullan›rlar: Toprak,
günefl ›fl›¤› ve su. Buna karfl›n, hepsinin de kendine özgü ve binlerce y›ld›r
hiç de¤iflmeyen flekil, renk, koku ve tadlar› vard›r.
Bitkilerin, "insana besin sa¤lama" özelli¤i, di¤er tüm ifllevleri gibi, hücrele-
rindeki özel yarat›l›fl›n bir sonucudur. ‹nsan ve hayvan hücrelerinden daha
farkl› bir yap›ya sahip olan bitki hücreleri, hem tüm canl›lar için bir besin
kayna¤› oluflturacak, hem de atmosferi temizleyecek biçimde yarat›lm›fllard›r.
Durgun gözüken bitkilerin içinde gerçekte oldukça hareketli bir yaflam
vard›r. Topraktan her saniye su ve ihtiyaçlar› olan madensel elementleri çe-
kerler. Bunlar›n yan›na havadan ald›klar› karbondioksiti ve en önemlisi günefl
enerjisini ekleyerek insanlar için temiz hava ve besin üretirler. Her gün a¤aç-
larda gördü¤ümüz, üstüne bas›p geçti¤imiz yapraklardaki milyarlarca küçük
hücre bu üretimi hummal› bir biçimde sürdürürler. (flekil 10.1)
Bitki hücresini insan ve hayvanlar›nkinden ay›ran en önemli özellik, gü-
nefl enerjisini kullanabilmesidir. Bunu fotosentez denen ifllemle baflar›r ve gü-
neflten gelen enerjiyi insanlar ve hayvanlar taraf›ndan besin yoluyla al›nacak
enerjiye çevirir. (flekil 10.2)