Page 128 - Doğadaki Mühendislik

126 DO⁄ADA ALLAH'IN YARATMASI

‹deal Tasar›ml› Hücreler
Alyuvarlar, miktar bak›m›ndan di¤er kan hücrelerine göre ço¤unlukta-
d›r. Yetiflkin bir erke¤in damarlar›nda 30 milyar alyuvar yüzer. Bu say›daki
alyuvarlarla bir futbol sahas›n›n neredeyse yar›s› kaplanabilir. Kan›m›za,
dolay›s›yla tenimize renk veren hücreler alyuvarlard›r.
Alyuvarlar yass› disklere benzer. Esneklikleri sayesinde en dar k›lcal
damarlardan ya da en küçük gözeneklerden geçebilir. Alyuvarlar›n bu es-
neklik özelli¤i olmasayd›, vücudun pek çok noktas›nda tak›l› kal›rlard›.
Çünkü k›lcal damarlar yaln›zca 4-5 mikrometre kal›nl›¤›ndad›r (1 mikromet-
re=milimetrenin binde biri). Oysa alyuvarlar›n çaplar› 7,5 mikrometredir.
E¤er alyuvarlar böylesine büyük bir esneme özelli¤inde yarat›lmam›fl
olsalard› ne olurdu? Bu sorunun cevab›n› fleker hastal›¤›n› araflt›ranlar bilir.
fieker hastalar›n›n kan hücreleri genellikle esnekliklerini yitirir. Bu nedenle,
hastalar›n gözlerindeki hassas dokular esnek olmayan kan hücreleri taraf›n-
dan t›kan›r. Bu t›kanma ise körlü¤e yol açabilir.

Otomatik ‹flleyen Acil Durum Sistemi
Bir alyuvar hücresi bedende yaklafl›k 120 gün dolafl›r. Bu sürenin so-
nunda görevini tamamlam›fl olur ve makrofaj adl› savunma hücreleri tara-
f›ndan yenir. Bu kay›p, sürekli tekrarlanan bir üretimle dengelenir. Normal
koflullarda, saniyede 2,5 milyon alyuvar üretilir, ancak gerekti¤inde bu say›
art›r›labilir. Üretim h›z›, eritroprotein adl› bir hormon yard›m›yla dengelen-
mektedir. Örne¤in kaza sonucunda oluflan a¤›r kanamalarda ya da burun
kanamas› gibi durumlarda alyuvar kayb› h›zla dengelenir. Ayr›ca alyuvarla-
r›n ek üretimi, solunan havadaki oksijen miktar›n›n düflmesi durumunda da

gerçekleflir. Örne¤in Himalaya da¤lar›na t›rman›yorsan›z, havadaki oksijen
giderek düflecek, vücut ise azalmakta olan oksijeni daha yüksek bir verimle
kullanabilmek için böyle bir tedbiri kendili¤inden alacakt›r.

Mükemmel Bir Ulafl›m Sistemi
Kandaki hücrelerin d›fl›nda, vücuda giren birçok madde de kan›n plaz-
ma denen k›sm›nda tafl›n›r. Bu s›v›, kan hücreleri içermedi¤inden sar› berrak
bir renktedir. Plazma, beden a¤›rl›¤›n›n %5''ini oluflturur ve bunun da %

Harun Yahya