Page 95 - Hayatın Gerçek Kökeni
P. 95
Gerçek Do¤a Tarihi -II-
Kufl Akci¤erinin Özgün Yap›s›
Sürüngen-kufl evrimi senaryosunu imkans›z k›lan bir baflka neden,
kufl akci¤erinin evrimle aç›klanamayan özgün yap›s›d›r.
Kara canl›lar›n›n akci¤erleri "çift yönlü" bir yap›ya sahiptir: Nefes al-
ma s›ras›nda, hava akci¤erdeki dallanm›fl kanallar boyunca ilerler ve kü-
çük hava keseciklerinde son bulur. Oksijen-karbondioksit al›fl verifli bura-
da gerçeklefltirilir. Ancak daha sonra, kullan›lm›fl olan bu hava, tam ters
yönde hareket eder ve geldi¤i yolu izleyerek akci¤erden ç›kar, ana bronfl
yoluyla da d›flar› at›l›r.
Kufllarda ise, hava akci¤er kanal› boyunca "tek yönlü" hareket eder.
Akci¤erlerin girifl ve ç›k›fl kanallar› birbirlerinden farkl›d›r ve bu kanallar
boyunca uzanan özel hava kesecikleri sayesinde hava daimi olarak akci¤er
içinde tek yönlü olarak akar. Bu sayede kufl, havadaki oksijeni kesintisiz
olarak alabilir. Böylece kuflun yüksek enerji ihtiyac› karfl›lanm›fl olur. "Avi-
en akci¤er" olarak bilinen bu özel solunum sistemi, Michael Denton tara-
f›ndan A Theory in Crisis adl› kitab›nda flöyle anlat›lmaktad›r:
Kufllarda ana bronfl, akci¤er dokusunu oluflturan tüplere ayr›l›r. "Parabronfl"
olarak adland›r›lan bu tüpler sonunda tekrar birleflerek, havan›n akci¤erler
boyunca tek bir yönde devaml› ak›m› sa¤layacak sistemi meydana getirir-
SÜRÜNGEN AKC‹⁄ER‹ KUfi AKC‹⁄ER‹
hava girifl ç›k›fl›
hava ç›k›fl
bronfllar
alveol
hava girifl
parabronfllar
Kufl akci¤erleri, kara canl›lar›n›n akci¤erlerine göre tamamen ters biçimde ifller. Ka-
ra canl›lar› havay› ayn› kanaldan al›r ve verirler. Kufllarda ise, hava akci¤erde sürek-
li tek bir yönde hareket eder. Bu, akci¤erlerin etraf›nda bulunan özel "hava kese-
cikleri" taraf›ndan sa¤lanmaktad›r. Detaylar› arka sayfada görülen bu sistem saye-
sinde kufllar bizim gibi kesintili biçimde de¤il, sürekli olarak nefes al›rlar. Uçufl s›ra-
s›nda yüksek miktarda oksijene ihtiyaç duyan kufllar için böyle özel bir "tasar›m"
yap›lm›flt›r. Bu yap›n›n sürüngen akci¤erinden evrimleflerek ortaya ç›kmas› ise im-
kans›zd›r, çünkü iki farkl› akci¤er yap›s› aras›ndaki "ara" bir yap›yla nefes al›namaz.
93