Page 58 - Materyalizmin Sonu
P. 58

deve, vŸcudundaki suyun %40'ÝnÝ kaybettiÛi halde šlmez. Devenin susuzluÛa dayanÝk-
             lÝlÝÛÝnÝn diÛer bir sebebi de, gŸndŸz vŸcut ÝsÝsÝnÝ 41¡C'ye kadar Ýkartan bir mekaniz-
             maya sahip olmasÝdÝr. Bu sayede gŸndŸz aßÝrÝ šl sÝcaÛÝnda su kaybÝnÝ minumum sevi-
             yede tutabilmektedir. SoÛuk šl gecelerinde ise vŸcut ÝsÝsÝnÝ 30¡C'ye kadar dŸßŸrebil-
             mektedir.

                M†KEMMEL SU KULLANIM †NÜTESÜ
                Develer, 10 dakikada aÛÝrlÝklarÝnÝn Ÿte biri oranÝnda su ierler. Bu miktar kimi
             zaman 130 litreyi bulabilmektedir. Bunun yanÝsÝra deve, insana oranla 100 kat daha
             geniß alanÝ kaplayan bir burun mukozasÝna sahiptir. Hayvan, ok bŸyŸk ve kÝvrÝmlÝ bu-
             run mukozasÝ sayesinde, nefes alÝrken havadaki nemin %66'sÝnÝ tutabilmektedir.

                BESÜNLERDEN VE SUDAN MAKSÜMUM ÜSTÜFADE:
                HayvanlarÝn oÛu bšbreklerinde biriken Ÿre kana karÝßtÝÛÝ anda zehirlenerek
             šlŸr. Oysa, deve, vŸcudunda olußan Ÿreyi defalarca karaciÛerden geirerek, sudan ve
             besinlerden maksimum derecede istifade edebilmektedir.
                Devenin kan ve hŸcre yapÝsÝ da, šl ßartlarÝnda uzun sŸre susuz yaßayabilmesini
             saÛlayabilecek ßekildedir. HŸcre duvarlarÝ, hŸcrelerinin fazla su kaybetmesini engelle-
             yecek yapÝdadÝr. Kan yapÝsÝ ise, devenin vŸcudunda su minimuma indiÛinde bile kan
             akÝßÝnda bir aÛÝrlaßmaya olanak vermeyecek biimdedir. AyrÝca susuzluÛa dayanÝklÝlÝÛÝ
             arttÝran albŸmin enzimi, devenin kanÝnda diÛer canlÝlara oranla ok daha fazla miktar-
             da bulunmaktadÝr.
                Devenin bir baßka destekleyicisi de hšrgŸcŸdŸr. HšrgŸlerde vŸcut aÛÝrlÝÛÝnÝn
             beßte biri kadar yaÛ depo edilmißtir. Devede yaÛÝn tek bir noktada toplanmasÝ, vŸcu-
             dun ÐyaÛa baÛlÝ olarakÐ her yerinden yoÛun oranda su atÝlmasÝnÝ engeller. Bu da de-
             venin suyu yine minumum oranda kullanmasÝna sebep olur.
                Bir hšrgŸlŸ deve, normalde gŸnde 30-50 kilo besin alabilirken, zor ßartlarda
             gŸnde sadece 2 kg kuru otla bir ay boyunca yaßayabilmektedir. Ülgin olan bir baßka
             nokta, devenin neredeyse her tŸrlŸ organik maddeyi sindirebilmesidir: HayvanÝn aÛÝz
             ve dudak yapÝsÝ, ayakkabÝ kšselesini delecek kadar sivri dikenleri bile rahatlÝkla yiye-
             bileceÛi ßekildedir. Dšrt yŸzlŸ midesi ve sindirim sistemi ise šnŸne Ýkan herßeyi šÛŸ-
             tebilecek kadar gŸlŸdŸr. Normalde yiyecek sÝnÝfÝna girmeyen kauuk gibi maddeler-
             den bile istifade etmesini bilir. Kurak ortamlarda bu šzelliÛin ne kadar deÛerli olduÛu
             aÝktÝr.
                      54
                                                      MATERYALİZMİN SONU
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63