Page 124 - Darwin'in Açmazı Ruh
P. 124
Pe ter Rus sell ise, bi ze ait mad de sel dün ya nın sa de ce bi lin cin üret ti ği bir şey
ol du ğu nu söy ler:
Bil di ği miz her şe yin, "dı şa rı da" ola rak al gı la dı ğı mız tüm mad de sel dün ya -
nın, bu ha di se nin bir par ça sı, bi linç te oluş tu ru lan bir gö rün tü ol du ğu nu
an la dı ğı mız da, ger çe ğin, bi zim gün lük gö rün tü mü zün ta ma men ter si ol -
du ğu nu an la rız. Bil di ği miz ka da rıy la mad de, bi lin cin üret ti ği bir şey dir...
Bu ne den le ger çek li ğin do ğa sı, bi linç tir. Me kan, za man, mad de, ener ji –bi -
zim du yu la rı mız la olu şan ka tı dün ya– bi lin cin için de oluş mak ta dır. Bu
ola ğan dı şı dün ya nın te me li, mad de de ğil, bi linç tir. 102
Bi zim ger çek lik ola rak ta nım la ma ya ça lış tı ğı mız şey, as lın da bi linç te mel -
li dir. Renk, ses, ko ku, tat, za man, mad de, kı sa ca sı dün ya da al gı la dı ğı mız her
özel lik, bi lin cin için de ki bir şe kil ve özel lik tir. Bi lin ci miz sa ye sin de ev ren de ki
her şe yi kav ra ya bi li riz. Ama bi lin ci, dış dün ya da göz lem le ye me yiz. Pe ter Rus -
sell, bu nun ne de ni ni şu şe kil de açık lar:
Bi lin ci göz lem le di ği miz dün ya da gö re me me mi zin se be bi, bi lin cin, zih ni -
miz de mey da na ge len gö rün tü nün bir par ça sı ol ma ma sı dır. 103
Pe ter Rus sell'ın da be lirt ti ği gi bi dış dün ya yı al gı la yan bi lin ci miz, göz lem -
le di ği miz dış dün ya nın için de de ğil dir. Do la yı sıy la, onu gö rüp ana liz et me miz
müm kün ol maz. Rus sell, bi lin ci, bir si ne ma per de si ne yan sı tı lan ışı ğa ben zet -
mek te dir. Film de gös te ri len hi ka ye için de, ek ra na yal nız ca ışık ışın la rı nın yan -
sı dı ğı na da ir hiç bir de lil yok tur. İn san, yal nız ca per de üze rin de ki gö rün tü ile
mu ha tap tır. Ama ışı ğın ken di si -ki on suz hiç bir gö rün tü nün var lı ğı müm kün
de ğil dir- fark edil mez bi le. Bi linç de ay nı bu şe kil de, iz le di ği miz mad de sel
dün ya nın için de ol ma dı ğın dan, el le tu tu lur göz le gö rü lür bir var lı ğa sa hip de -
ğil dir.
Dia ne Ac ker man, bi lin ci şu şe kil de ta nım la mış tır:
... Be yin ses siz dir, ka ran lık tır ve sus kun dur. O hiç bir şey his set mez. O hiç -
bir şey gör mez... Be yin ken di si ni dağ la rın ara sı na ve ya uza ya fır la ta bi lir.
Be yin bir el ma yı ha yal eder ve bu nu ger çek gi bi ya şar. Ger çek ten de, be -
yin, ha yal et ti ği bir el ma ile göz lem le di ği ara sın da zar zor fark gö rür...
Be yin, bi linç de ğil dir... Bir de yiş le, ma ki ne için de ha ya let tir. 104
122 Darwin'in Açmazı: Ruh