Page 168 - Darwin'in Açmazı Ruh
P. 168

İkiz ler den bir ta ne si, ışık hı zı na  Te les kop tan Dün ya' da ki ikiz -
                                 ya kın bir hız da uza ya doğ ru     ler den bi ri, uza ya gi den iki -
                                 ha re ket eder ken di ğe ri Dün ya' -  zin ken di sin den da ha genç
                                 da ka lır.                          gö rün dü ğü nü göz lem ler.




                                 İkiz ler den ro ket le
                                 gi den, Dün ya' ya
                                 dö ner. Dün ya 'da ki
                                 iki zi yaş lan mış tır.
                                 Ro ket le gi den ise
                                 da ha genç tir.


                                  Eins te in'in ikiz pa ra dok su na gö re, ikiz kar deş ler den bi ri Dün -
                                  ya'da ka lır ken, di ğe ri ışık hı zı na ya kın bir hız da uzay yol cu lu ğu -
                                  na çı kar. Uza ya çı kan ki şi, ge ri dön dü ğün de ikiz kar de şi ni ken -
                                  di sin den da ha yaş lı bu la cak tır. Bu nun ne de ni, uzay da se ya hat
                                  eden kar deş için za ma nın da ha ya vaş ak ma sı dır.








               Salt uzay la bir lik te Eins te in, son suz geç miş ten son suz ge le ce ğe akan şaş -
               maz ve de ğiş mez bir ev ren sel za man kav ra mı nı da bir ya na bı rak tı. Gö -
               re ce lik Ku ra mı'nı çev re le yen an la şıl maz lı ğın bü yük bö lü mü, in san la rın
               za man duy gu su nun da renk duy gu su gi bi bir al gı bi çi mi ol du ğu nu ka bul
               et mek is te me yi şin den do ğu yor... Na sıl uzay mad di var lık la rın muh te mel
               bir sı ra sı ise, za man da olay la rın muh te mel bir sı ra sı dır. Za ma nın öz nel -
               li ği ni en iyi Eins te in'in söz le ri açık lar: "Bi re yin ya şan tı la rı bi ze bir olay lar

               di zi si için de dü zen len miş gö rü nür. Bu di zi den ha tır la dı ğı mız olay lar 'da -
               ha ön ce' ve 'da ha son ra' öl çü sü ne gö re sı ra lan mış gi bi dir. Bu ne den le bi -
               rey için bir ben-za ma nı, ya da öz nel za man var dır. Bu za man ken di için -
               de öl çü le mez. 132

               Eins te in, Bar nett'in ifa de le riy le "uzay ve za ma nın da sez gi bi çim le ri ol -
          du ğu nu, renk, bi çim ve bü yük lük kav ram la rı gi bi bun la rın da bi linç ten ay rı -
          la ma ya ca ğı nı  gös ter miş"tir.  Ge nel  Gö re ce lik  Ku ra mı'na  gö re  "za ma nın  da,
          onu ölç tü ğü müz olay lar di zi sin den ay rı, ba ğım sız bir var lı ğı yok tur." 133


      166 Darwin'in Açmazı: Ruh
   163   164   165   166   167   168   169   170   171   172   173