Page 60 - Darwin'in Açmazı Ruh

Avus tral ya'nın Ade lai de Üni ver si te si'nde gö rev ya pan Ox ford Üni ver si -
te si'nden Ge rard O'Bri en, bir rad yo ko nuş ma sın da bu ko nuy la il gi li şun la rı
söy le mek te dir:

Dış dün ya ya bak tı ğı mız da nes ne le ri renk li ola rak gö rü yo ruz ve bu renk -
le rin de ger çek te tüm gör dü ğü müz nes ne le re ait ol du ğu nu dü şü nü yo ruz.
Ama şu an da, bu nun bu şe kil de olup ol ma dı ğı ile il gi li ol duk ça il ginç bir
so ru söz ko nu su. Bir çok fel se fe ci bi zim gör dü ğü müz renk le rin, bu renk -
le rin özel lik le ri nin ger çek te dün ya nın içi miz de mey da na ge len tem si li

gö rün tü sü nün özel lik le ri ol du ğu nu id di a edi yor lar. Bu na gö re dün ya nın
ken di si ne ait böy le renk ler bu lun mu yor. Bu ne den le bi zim zi hin le ri mi zin
dı şın da olan, bi zim ya şa dık la rı mız dan ba ğım sız olan dün ya as lın da
renk siz... Sö zün ge li şi, siz el ma ya bak ma dı ğı nız za man yi ne kır mı zı
renk te mi? Dü şün dü ğü müz za man dün ya nın bi zim gör dü ğü mü zü dü -
şün dü ğü müz renk te ol du ğu nu san mak as lın da bi zim şo ven ce yak la şı mı -
mız. Çün kü ar tık bu ge ze ge ni pay laş tı ğı mız di ğer can lı la rın fark lı renk
sis tem le ri ol du ğu nu ve ba zı du rum lar da renk ler ara sın da biz den da ha az
ayı rım yap tık la rı nı ve bu nun so nu cun da dün ya yı ger çek te bi zim gör dü -

ğü müz den fark lı renk ler de al gı la dık la rı gö rü şü nü bi li yo ruz. Bu ne den le
biz dün ya yı be lir li renk ler de gö rü yo ruz, fa kat bel ki de hay van lar fark lı
renk gru bu için de gö rü yor lar. Ne den şim di bi zim gör dü ğü mü zün doğ ru
ol du ğu nu dü şü ne lim? Dün ya nın ger çek te sa hip ol du ğu renk le rin bi zim
gör dük le ri miz ol du ğu nu ne re den bi le bi li riz? Bel ki de bun lar sa de ce, bi -
zim ve yer yü zün de ki hay van la rın oluş tur du ğu gö rün tü le rin özü ne iliş -
kin dün ya yı kod la ma nın iki fark lı yo lu. 42

O'Bri en'ın ko nuy la il gi li tes pi ti, ger çek ten de "dı şa rı da ki ger çek li ğin" na -
sıl bir şey ol du ğu nu sor gu la ma ba kı mın dan önem li dir. Bi zim dı şı mız da ki di -
ğer can lı la rın da dı şa rı da ışık gör dük le ri ne ve ya renk le ri bi zim gi bi al gı la dık -

la rı na da ir hiç bir de lil yok tur. Bi zim ka na ati mi zin en doğ ru ol du ğu nu gös te -
ren bir bi lim sel de li le de ulaş ma mız müm kün de ğil dir. Bu du rum da dış dün -
ya ile il gi li yal nız ca zan la rı mız ve tah min le ri miz söz ko nu su dur. Çün kü dış
dün ya yı bil di ği miz şe kil de al gı la ma mız, sa hip ol du ğu muz beş du yu ya bağ lı -
dır.

58 Darwin'in Açmazı: Ruh