Page 34 - Atom Mucizesi

32 ATOM MUCİZESİ

ça cık la rın olu şu muy la bir lik te ve özel ola rak be lir len miş za man lar da or ta ya
çık mış lar dır. Atom lar, ya ni mad de ev re ni, an cak bu kuv vet le rin et ki siy le
var ola bil miş ve ev re ne çok dü zen li bir ta sa rım la da ğıl mış lar dır. Bu kuv vet -
ler yer çe ki mi kuv ve ti ola rak bil di ği miz küt le çe kim kuv ve ti, elekt ro man ye -
tik kuv vet, güç lü nük le er kuv vet ve za yıf nük le er kuv vet tir. Bun la rın hep si
bir bi rin den fark lı şid de te ve et ki ala nı na sa hip tir. Güç lü ve za yıf nük le er
kuv vet ler sa de ce ato mun ya pı sı nı be lir ler ler. Di ğer iki kuv vet, ya ni yer çe ki -
mi ve elekt ro man ye tiz ma ise, atom la rın ara sın da ki iliş ki yi ve do la yı sıy la
tüm mad de sel ob je ler ara sın da ki den ge yi be lir ler ler. Yer yü zün de ki bu ku -
sur suz dü zen, bu kuv vet le rin çok has sas de ğer le ri nin bir so nu cu dur. İl ginç
olan ise bu kuv vet le rin bir bir le ri ile kar şı laş tı rıl dık la rın da or ta ya çı kan tab -
lo dur. Çün kü Big Bang son ra sın da or ta ya çı kan ve ev re ne da ğı lan mad de ler,
ara la rın da uçu rum lar olan bu kuv vet le re gö re be lir len miş tir. Bu kuv vet le rin
fark lı de ğer le ri ni bir bir le ri ne oran la şöy le gös te re bi li riz:

Güç lü nük le er kuv vet : 15
Za yıf nük le er kuv vet : 7.03 x 10 -3
Yer çe ki mi kuv ve ti : 5.90 x 10 -39
Elekt ro man ye tik kuv vet : 3.05 x 10 -12

Bu te mel kuv vet ler, mü kem mel bir güç da ğı lı mı ile mad de ev re ni nin
oluş ma sı na im kan ve rir ler. Kuv vet ler ara sın da ki bu oran o ka dar has sas bir
den ge üze ri ne ku ru lu dur ki, an cak ve an cak bu oran lar la par ça cık lar üze rin -
de ge re ken et ki yi ya pa bi lir ler.

1. Çe kir dek te ki Dev Güç: Güç lü Nük le er Kuv vet
Ki ta bın ba şın dan bu ya na ato mun an an na sıl ya ra tıl dı ğı nı ve bu ya ra -
tı lış ta ki has sas den ge le ri in ce le dik. Çev re miz de gör dü ğü müz her şe yin, ken -
di miz de da hil ol mak üze re atom lar dan oluş tu ğu nu ve bu atom la rın da pek
çok par ça cık tan mey da na gel di ği ni gör dük. Pe ki bir ato mun çe kir de ği ni
oluş tu ran tüm bu par ça cık la rı bir ara da tu tan güç ne dir? İş te çe kir de ği bir
ara da tu tan ve fi zik ku ral la rı nın ta nım la ya bil di ği en şid det li kuv vet olan bu
kuv vet, "güç lü nük le er kuv vet" tir.