Page 42 - Atomun Sırları

MADDEYE G‹DEN ‹K‹NC‹ BASAMAK: MOLEKÜLLER
Maddeye giden ilk basamak olan atomlardan sonra ikinci basamak
da moleküllerdir. Moleküller, bir maddenin kimyasal özelliklerini belir-
ten en küçük birimleridir. Moleküller iki veya daha çok atomdan olu-
flur; baz›lar› da binlerce atom gruplar›ndan oluflur. Bütün çeflitlili¤i ile
madde, atomlardan meydana gelen moleküllerin çeflitli biçimlerde bi-
raraya gelmeleriyle oluflmufltur.
Atomlar›n molekülleri oluflturmas› veya moleküllerin ayr›flarak
atomlar›na ayr›lmas›, genel olarak “kimyasal reaksiyon” olarak adlan-
d › r › l › r. Kimyasal reaksiyonlar laboratuvarlarda yap›ld›¤› gibi, do¤ada,
vücudumuzda, bir yemek f›r›n›nda, çamafl›r makinas›nda, atmosferde
vs. heryerde ve her an gerçekleflmektedir. Acaba atomlar nas›l ve ne-
ye göre kimyasal reaksiyona girerler?
Atomlar›, molekül içinde elektromanyetik çekim kuvvetine dayal›
kimyasal ba¤lar birarada tutar. Her atomun baflka bir atomla özel bir
birleflme kabiliyeti vard›r. Bu birleflmeler, atomlar›n d›fl yörüngelerin-
deki elektronlar arac›l›¤›yla yap›l›r. Her yörüngenin alabilece¤i maksi-
mum elektron say›s› sabittir. Her atom en d›fltaki yörüngesini, alabile-
ce¤i maksimum elektron say›s›na tamamlama gayreti içindedir. Bunun
için ya en d›fl yörüngesindeki elektronlar› maksimum say›ya tamamla-
mak için baflka atomlardan elektron al›r ya da en d›fl yörüngesinde az
say›da elektron varsa, bunlar› bir baflka atoma vere rek önceden ta-
mamlanm›fl olan bir alt yörüngeyi en d›fl yörüngesi haline getirir.
Atomlar›n bu genel e¤ilimi, birbirleri aras›nda yapt›klar› kimyasal reak-
siyonlar›n temel itici gücünü oluflturur. Birbirlerinin bu e¤ilimlerine
karfl›l›kl› birebir cevap verebilecek atomlar yanyana geldiklerinde ge-
reken enerji de sa¤land›¤› takdirde bahsetti¤imiz al›flverifli gerçekleflti-

42 ATOMUN SIRLARI