Page 28 - Evrimin Fosillere Yenilişi
P. 28
Fo sil ler Kaç Ay rı Grup ta İn ce le nir?
Tıp kı can lı lar ale mi gi bi, fo sil ler de "alem" ola rak ad lan dı rı lan
grup lar al tın da in ce le nir. 19. yüz yıl da fo sil ler, bit ki ler ve hay van lar
ol mak üze re iki te mel grup al tın da top la nı yor lar dı. Da ha son ra ya pı -
lan araş tır ma lar ve el de edi len fo sil ler, man tar lar ve bak te ri ler gi bi
can lı la rın da da hil ola ca ğı ana grup lar oluş tu rul ma sı nı ge rek li kıl dı.
1963'de ge liş ti ri len fo sil grup lan dır ma sı na gö re, fo sil ler beş ale me ay -
rı la rak in ce len me ye baş lan dı:
1. Ani mal ya- Hay van lar ale mi fo sil le ri – Bi li nen en es ki ör nek ler
600 mil yon yıl lık tır.
2. Plan tae- Bit ki ler ale mi fo sil le ri – Bi li nen en es ki ör nek ler 500
mil yon yıl lık tır.
3. Mo ne ra lar – Çe kir dek siz bak te ri hüc re le ri fo sil le ri – Bi li nen en
es ki ör nek ler, 3.9 mil yar yıl lık tır.
4. Pro tok tis ta – Tek hüc re li or ga niz ma la rın fo sil le ri – Bi li nen en
es ki ör nek ler 1.7 mil yar yıl lık tır.
5. Man tar lar – Çok hüc re li or ga niz ma la rın fo sil le ri – Bi li nen en
es ki ör nek ler 550 mil yon yıl lık tır.
Je olo jik De vir ler ve Fo sil Bi limi
18. yüz yıl son la rı ve 19. yüz yıl baş la rın da, de mir yol la rı ve tü nel
in şa at la rı sı ra sın da, yer yü zü ka bu ğuy la il gi li te mel bil gi ler edi nil me -
ye baş lan dı. Ör ne ğin, tü nel in şa atı ya pan İn gi liz Wil li am Smith, in şa -
at lar sı ra sın da So mer set'te yer al tın dan çı kan Ju ra dö ne mi ne (206 –
144 mil yon yıl) ait ka ya la rın ben zer le ri nin Ku zey De ni zi kı yı la rın da
da ol du ğu nu gör dü. Ül ke nin bir ucun dan di ğe ri ne top la dı ğı ka ya ve
fo sil ör nek le riy le, İn gil te re'nin ilk je olo jik yü zey ha ri ta sı nı oluş tur du.
Da ha sı, elin de ki ka ya ör nek le ri ne da ya na rak ba zı böl ge ler de je olo jik
yer al tı ha ri ta la rı da çiz di. Bu ha ri ta la rın, mo dern je olo ji bi li mi nin iler -
le me sin de ve yer yü zü nün je olo ji za man çi zel ge si nin be lir len me sin de
çok bü yük kat kı la rı ol du. Ha ri ta lar da yer alan bil gi ler sa ye sin de, ka -
ya lık ze min bit ki ör tü süy le kap lı ol sa da hi, yü ze yin he men al tın da ki
26 Evrimin Fosillere Yenilişi