Page 26 - Evrimin Fosillere Yenilişi
P. 26
D DÜN YA NIN EN BÜ YÜK
SÜN GER RE Sİ Fİ
145 mil yon yıl lık bu sün ger re si fi,
Av ru pa'da bir kaç göl dı şın da izi
kal ma yan Tethys de ni zinin di bin -
den gü nü mü ze ka lan bir iz dir. Gü -
nü müz de ya şa yan sün ger le rin, bu
te pe yi oluş tu ran sün ger ler den hiç -
bir far kı yok tur. Bu sün ger ler, ev -
rim ge çir me dik le ri ni söy le mek -
tedir.
par ça la ya rak, ge ri ye sa de ce
kar bon lif le ri ka la cak şe kil -
de, pro te in ve se lü löz ya pı -
sın da kim ya sal de ği şi me
ne den ol ma la rıy la ger çek -
le şir. Kar bon di ok sit, me tan, hid ro jen sül fat ve su bu ha rı gi bi di ğer or -
ga nik ma ter yal ler yok olur. Bu sü reç sa ye sin de, Kar bo ni fer dö nem de
(354 – 290 mil yon yıl) var olan ba tak lık lar dan olu şan or man lar da do -
ğal kö mür ya tak la rı mey da na gel miş tir.
Fo sil ler ki mi za man da, kal si yum açı sın dan zen gin su la ra gö mül -
müş or ga niz ma la rın, tra ver ten gi bi mi ne ral ler ta ra fın dan kap lan ma -
sıy la olu şur. Or ga niz ma çü rür ken, mi ne ral ya tak la rı nın üze rin de izi
ka lır.
Can lı nın yu mu şak kı sım la rı nın, saç la rı, tüy le ri ya da de ri si de da -
hil ol mak üze re tam ola rak fo sil leş me si ise, ol duk ça en der rast la nan
bir du rum dur. Pre kamb ri yen dö ne mi ne (4.6 mil yar – 543 mil yon yıl)
ait yu mu şak do ku lu can lı la rın ka lın tı la rı çok iyi şe kil de ko run muş
du rum da dır. Kamb ri yen dö ne min den (543 – 490 mil yon yıl) gü nü mü -
ze ka dar pek çok can lı, sert do ku ka lın tı la rı nın ya nı sı ra, iç ya pı la rı nın
in ce len me si ne ola nak ve ren yu mu şak do ku ka lın tı la rı na da sa hip tir.
Am ber ve fo sil ka lın tı la rı nın için de ko run muş olan yak la şık 150 mil -
yon yıl ön ce si ne ait hay van kıl la rı ve çe şit li tüy ler de fo sil ka lın tı la rı -
nın de tay lı araş tı rıl ma sı na ola nak ve ren ör nek ler den dir. Si bir ya bu -
zul la rı na sı kı şan ma mut lar, ya da Bal tık or man la rın da re çi ne içi ne
hap so la rak fo sil le şen bö cek ler ve sü rün gen ler de yu mu şak ya pı la rıy -
la fo sil leş miş ler dir.
24 Evrimin Fosillere Yenilişi