Page 60 - Risale-i Nur - Mesnevi-i Nuriye

KATRE 63

müvazi olmuştur. Nübüvvet, Sıfat-ı Rububiyete nâzır ve mazhar
olduğundan, umumî bir câmiiyete mâliktir. Velayet ise, hususî ve

ي
ب
cüz'îdir. Aralarındaki nisbet يْمَل اعْلا بر ile ر ي arasındaki nisbet
ُّ َ
َ
َ
َ ِّ
gibidir ki, birisinde izafe umumîdir, ötekisinde hususîdir. Veya
arzdan Arşa olan Mi'racla secdedeki Mi'rac arasında veya Arş ile
Kalb arasındaki nisbet gibidir.
Arkadaş! Şu yüksek olan matluba Zikrettiğimiz bürhanlar,
matlubu ihata eden bir dairedir. Matlub olan Vücub-u Vücud ve
Vahdet o dairenin merkezindedir. Daireyi teşkil eden bürhanların
her birisi, parmağını uzatıp, matlubun hak ve sadık olduğuna imza
atıyorlar. O bürhanlardan zayıf olanların aralarında Tesanüd
vardır. Yani, birbirini teyid ve takviye etmekle, zayıf bürhanların
za'fiyeti zâil olur. Zâil olmasa bile itibardan düşmez. İtibardan
düşse bile, dairenin bozulmasına sebeb olmaz. Ancak daire
küçülür.

Maahaza bürhanların heyet-i mecmuasına terettüb eden
matlubun kuvvet ve vuzuhunu her ferdden istemek ve her ferdde
aramak, aklın hastalığına, zihnin cüz'iyetine işaret olup, matlubu
red ve inkâr için bir zemin teşkil ediyor. Binaenaleyh bir bürhana
bakıldığı zaman za'fiyetten dolayı vehimler başgösterirse, öteki
bürhanlardan süzülen kuvvet ile ortada za'fiyet kalmaz, vehimler
de dağılır.
Maahaza bazı bürhanlar suya benziyor, bir kısmı da havaya
benziyor, bir kısmı da ziya gibidir. Binaenaleyh bu gibi bürhanları
gayet latif ve dikkatli ince bir fikir ile arayıp tutmalıdır ki,
dökülmesin, sönmesin, uçmasın!..

* * *