Page 184 - İnsan Mucizesi
P. 184

182                           ‹NSAN MUC‹ZES‹




              ya ti dir; bu mad de, ke mik olu şu mu, kas ve si nir sis -
                                                                             k›lcal damar
              te mi nin ça lış ma sı, ka nın pıh tı laş ma sı, hüc re za rın -  (kanda Ca
                                                                             düflük oran-
              dan ak tif ta şı ma nın ya pıl ma sı gi bi son de re ce ha ya -  da)
                                                                  paratiroid
              ti iş ler de kul la nı lır. Bu ne den le kan da be lir li bir dü -  bezleri
              zey de kal si yu mun mut la ka bu lun ma sı ge re kir. İş te
              bu yüz den ke mik ler kal si yum de po la yan bir ban ka
              gö re vi gö rür. İki fark lı hor mon da bu ban ka ya kal si -  PTH
                                                                               paratiroid
              yu mun ya tı rıl ma sı nı ya da ge ri çe kil me si ni sağ lar. 56  bezleri
                   Ti ro id be zi nin üze rin de bu lu nan pa ra ti ro id be -
              zi nin üret ti ği pa rat hor mon kan da ki ke mik ler de de -  Kal si yu mun k›l cal da mar -
              po edi len kal si yu mun ka na ge ri ve ril me sin de rol  lar da ki ora n› aza l›n ca, pa ra -
                                                                 ti ro id bez le rin den, parat-
              oy nar. Bu hor mo nun sal gı lan ma sı, hi po fiz be zi ve
                                                                 hormon (PTH) sal g› la n›r.
              si nir sis te mi nin doğ ru dan et ki si ol ma dan, kan da ki  PTH, ke mik ten kal si yum
              kal si yum mik ta rı na gö re oto ma tik ola rak dü zen le -  sal g› lan ma s› için bir uya r› -
                                                                 d›r. Bu ku sur suz kont rol
              nir. Bu hor mon kan da kal si yum mik ta rı düş tü ğün -
                                                                 sis te mi sa ye sin de kan da ki
              de bu nu he men tes pit eder ve doğ ru dan ke mik hüc -  kal si yum se vi ye si he men
              re le ri ne et ki ede rek, ke mik ten ka na kal si yum ge çi şi -  yük selir.
              ni hız lan dı rır. Kan da ki kal si yum mik ta rı bel li bir se -
              vi ye yi geç ti ğin de ise ti ro id be zin den kal si to nin hor mo nu sal gı la nır. Kal si -
              to nin kan da ki faz la kal si yu mun ke mik le rin ya pı sı na ge çe rek ora da de po -
              lan ma sı nı  sağ lar. 57
                   İn san vü cu du için son de re ce önem li iş lev le ri olan bu hor mo nun ek -
              sik li ği ya da faz la lı ğı du ru mun da ne gi bi so run lar or ta ya çı kar?
                   Pa rat hor mo  nun az lı ğın da, kan da ki kal si yum mik ta rı aza lır, bu na
              bağ lı ola rak kas lar da, özel lik le de el ve yüz kas la rın da ka sıl ma lar ya ni te -
              ta ni gö rü lür. Eğer bu ne fes bo ru sun da ki kas lar da olur sa ne fes al ma yı en -
              gel ler ve ölü me yol aça bi lir. Hor mo nun faz la lı ğın da ise, ke mik ler de ki kal -
              si yum de po la rı bo şal tı la rak ka na ve ri lir. Bu du rum ke mik le rin ko lay ca
              bü kül me si ne ve kı rıl ma sı na se bep olur. Böb rek ler kan da ki faz la kal si yu -
              mu at ma ya ça lı şır fa kat bu kal si yum kris tal le ri böb rek taş la rı na da ne den
              ola bi lir. 58
                   Bu ör nek ler de gö rül dü ğü gi bi, in sa nın ya şa mı nı sağ lık lı ve ra hat bir
              şe kil de sür dür me si, hor mon sis te mi nin tam ola rak ça lış ma sıy la müm -
   179   180   181   182   183   184   185   186   187   188   189