Page 188 - İnsan Mucizesi
P. 188

186                           ‹NSAN MUC‹ZES‹

                      adrenal
                    (böbreküstü)
                       bezi           adrenal medulla (böbreküstü be zi nin iç k›s m›)
                                     adrenal korteks (be zin d›fl k›s m› )
                                                Stress
                böbrek    sinir uyar›s›                  hipotalamus

                                                         hormon salg›lan›yor
                                      sinir hücresi
                                                         ön hipofiz
                 omurilik
                (enine kesiti)                           kan damar›
                                    sinir hücresi
                                     adrenal medulla                  adrenal korteks
                                                     ACTH
                                    epinefrin ve  mineralokortikoidler  glikokortikoidler
                                    norepinefrin
                 Heyecan an›nda k›sa vadeli tepkiler  Heyecan an›nda uzun vadeli tepkiler
               1- Glikoza dönüflen glikojen: kandaki  1- Böbreklerde  1- Pro te in ler ve
               glikoz seviyesi yükseliyor.        sodyum iyonu ve  ya¤ lar sin di ri le rek
               2- Kan bas›nc› artar               su birikmesi    gli ko za çev ri lir.
               3- Solunum oran› artar             2- Kan hacmi ve  Böy le ce kan da ki
               4- Metabolizma h›zlan›r            bas›nc› artar   gli koz ora n› ar tar.
               5- Heyecan an›na ba¤l› olarak kan ak›fl›nda         2- Ba ¤› fl›k l›k sis temi
               farkl›l›k ve sindirim ve böbrek faaliyet-          bas k›lanabilir.
               lerinde azalma görülür.

           Hipo ta la mu sun, böbreküstü be zi nin iç k›s m› n›n (ad re nal me dul la) ve be zin d›fl k›s m› n›n (ad -
           re nal kor tek sin) he ye can an›n da  ne gi bi tep ki ler ver dik le ri ni gös te ren fle ma tik an la t›m gö rü -
           lü yor. Ge rek li du rum lar da vü cu da güç sa¤ la yan bu bir bi ri ne ba¤ l› sis te min ken di li ¤in den or -
           ta ya ç›k ma s› n›n müm kün ol ma d› ¤› ak›l sa hi bi her in san için çok aç›k bir ger çek tir. (Elaine N.
           Marieb, Essential of Human Anatomy & Physiology, Benjamin/Cummings Science Publishing, s.280)



              da kan ilet tik le ri, gö zü nüz le gö rül me yen bir hor mo nun ak lı ta ra fın dan
              ayar lan mak ta dır.
                   De ri ye az kan pom pa lan ma sı nın bir baş ka hik me ti da ha var dır. Bu
              sa ye de muh te mel bir ya ra lan ma da kan kay bet me ris ki en aza in di ril miş
              ola cak tır. Aşı rı he ye can kar şı sın da de ri de göz lem le nen so luk laş ma nın ne -
              de ni de o an da de ri ye da ha az kan pom pa la nı yor ol ma sı dır.
                   Ad re na lin mo le kül le ri her or gan için fark lı bir an lam ta şır;
                   Da ma ra git ti ği za man da ma rı ge niş le ten ad re na lin mo le kü lü, kal be
              git ti ği za man da kalp hüc re le ri nin ka sıl ma la rı nı hız lan dı rır. Böy le ce kalp
              da ha hız lı atar ve kas la ra ekst ra güç için ih ti yaç la rı olan kan sağ lan mış
              olur.
   183   184   185   186   187   188   189   190   191   192   193