Page 262 - İnsan Mucizesi

260 ‹NSAN MUC‹ZES‹

DAMARLARIN GEVŞEMESİNİ SAĞLAYAN MUCİZE MOLEKÜL:
NİTRİK OKSİT

1998 yı lın da No bel Fiz yo lo ji ve Tıp Ödü - bir gö re vi var dır ve bu nu ger çek leş tir mek
lü'nü pay la şan üç bi li m a da mı da mar da için mi yo zi ne gi de rek, onu ha re ke te ge çi -
sal gı la nan nit rik ok sit (NO) ad lı mo le kü - rir. Mi yo zin, kas hüc re le ri nin ka sı lıp gev -
lün gev şe ti ci bir özel li ğe sa hip ol du ğu nu şe me si için ge rek li olan bir et ken dir. Ar tık
keş fet ti ler. Bu mo le kül sa ye sin de da ma - son aşa ma ya ge lin miş tir. Mi yo zi nin de
rın du var ger gin li ği dü zen len mek te dir. ha re ke te geç me siy le son taş da dü şer ve
An cak nit rik ok sit bu işi tek ba şı na yap - kas hüc re le ri gev şer.
maz. O, da mar du va rı nın gev şe til me sin - Şim di bu aşa ma la rın tü mü nü bir kez da -
de bir ara cı ola rak gö rev ya par. ha zih ni niz de can lan dı rın. Dik kat edi lir se
Bu zin cir le me iş le min na sıl ge liş ti ği ni da - bu iş lem de rol alan hor mon ve hüc re ler
ha iyi an la ya bil mek için yan da ki şe ma yı bi linç li bir şe kil de ha re ket et mek te dir ler.
in ce le ye bi lir si niz. Da ma rın gev şe me si Kan da ki uya rı ile ti ci hor mon lar da mar za -
için ön ce lik le kan da bu lu nan ba zı uya rı rın da ken di le ri için uy gun olan ye re gi de -
ile ti ci hor mon lar dev re ye gi rer ler. Bun lar rek, o böl ge yi et ki ler ler ve bu sü re ci baş -
da mar za rın da ki alı cı la ra bağ la na rak bu la tır lar. Bun dan son ra ki iş lem ler de de ay -
iş le mi baş la tır lar. Bu nu ilk do mi no ta şı nın nı bi linç göz len mek te dir. Her uya rı, kap -
düş me siy le di ğer tüm taş la rın bir bi ri ni et - ka ran lık in san be de ni nin için de as la yo -
ki le ye rek sı ray la düş me si ne ben ze te bi li - lu nu şa şır ma dan, hep doğ ru ye re gi de -
riz. İlk taş ha re ke te geç tik ten, ya ni kan - rek ba şa rı lı bir so nuç el de eder.
da ki uya rı ile ti ci hor mon da mar za rın da ki Pe ki ama hüc re ler, hor mon lar ve mo le -
alı cı la ra bağ lan dık tan, he men son ra hüc - kül le rin bu şu ur lu ha re ket le ri na sıl ger -
re za rı ne yap ma sı ge rek ti ği ni "an lar" ve çek leş mek te dir? Bu bi linç ken di le ri ne ait
nit rik ok sit üret me ye baş lar. Üre til dik le ri ola bi lir mi? El bet te ola maz. Ama bir hüc -
an da ne yap ma la rı ge rek ti ği ni "bi len" nit - re nin ne za man, ne üre te ce ği ni ona bil di -
rik ok sit mo le kül le rin den ba zı la rı hız la ren, hor mo nun ve ya mo le kü lün doğ ru
da mar düz kas hüc re le ri ne ge lir ler. Bu ra - ad re se gi de bil me si için on la ra yo lu gös -
da hüc re ye gi re rek GTP ad lı en zim le bir - te ren, ad re sin doğ ru ol du ğu nu bil di ren,
le şir ler. Bu, ikin ci aşa ma dır. An cak da - kı sa ca tüm bun la rı yön len di ren bir ak la
ma rın gev şe me si için bir son ra ki aşa ma - ve şu ura ih ti yaç var dır. Bu son suz akıl,
ya ge çil me si ge rek mek te dir. Nit rik ok sit hüc re yi, hor mon la rı, mo le kül le ri ya ra tan,
GTP ile bir leş tik ten son ra cGMP isim li bir ne şe kil de ha re ket et me le ri ge rek ti ği ni
baş ka en zim üre til me ye baş lar. El bet te on la ra il ham eden Al lah'a ait tir.
üre ti len bu ye ni mad de nin de bu zin cir de