Page 84 - Tapınak Şövalyeleri
P. 84
Tap›nak fiövalyeleri
Fransa'da içiçe yaflam›fllard›r. Bundan dolay›
ezoterik yönden birbirlerini etkilemifl olmal›d›rlar.
Kudüs'ün Haçl›lar tarafindan al›nmas›ndan sonra ortaya
ç›kan mimari üslup incelendi¤inde, Avrupa'daki ilk plânl› ki-
lise inflaatlar›n›n bu tarihlerden sonra bafllad›¤› ve Gotik tarz›na
geçildi¤i anlafl›lmaktad›r.
Tampliye Büyük Üstad›n›n ayn› zamanda mason Büyük Üstad› olmas›yla
birlikte, operatif masonluk tarz›ndan spekülatif masonlu¤a do¤ru da bir tedricî
geçifl bafllam›flt›r. Zaten inflaat ifllerinin planlanmas› gibi ifllerle u¤raflan Cistercien
rahiplerinin de mason locas› üyesi olmalar›, din adam›- veya keflifl-mason tipinin ör-
ne¤idir, bunun yan›nda, Paris'te di¤er mesleklerin birer merkezi olmas›na karfl›n,
masonlar›n ayr› bir merkezinin olmay›fl› ve masonlar›n merkez olarak Tampliyeler-
le ayn› mekânlar› kullanmalar›, iki kurum aras›ndaki yak›nl›¤› aç›klamas› bak›m›n-
dan dikkat çekicidir. Papa'n›n ferman›yla 1312 y›l›nda ilga edilen Tampliye tarikat›
ile birlikte masonlar›n serbest dolafl›m haklar› da kald›r›lm›flt›r. Bu nedenle Fran-
sa'daki masonlar›n Almanya'ya kaçmas›yla bu ülkedeki Gotik mimari üslubu bir-
denbire zirveye ç›km›flt›r. Fransa'dan kaçabilen Tampliye fiövalyeleri'nin s›¤›nd›kla-
r› operatif mason localar› da zamanla spekülatif masonik tarza dönüflmüfltür. Nite-
kim, 1390 y›l›nda yaz›ld›¤› kabul edilen ilk masonik elyazmas› Regius'un naz›m tar-
z›ndaki dili yan›nda, loca toplant›lar›nda Lordlardan Leydilerden bahsedilmesi, da-
ha o tarihlerde bile masonlu¤un spekülatif bir nitelik kazand›¤›n› göstermektedir.
Asl›nda, insanl›k tarihi kadar eski olan masonlu¤un 1390 tarihli Regius'dan daha
önceye ait bir tüzü¤ünün bulunmamas› da dikkat çekicidir. Ancak, mimarinin ve in-
flaatç›l›¤›n baz› ileri bilgilere ihtiyac› oldu¤u bir gerçektir. Bu üst düzey bilgilerin
ehil olmayanlar›n eline geçmesini önlemek isteyen meslek erbab›, kurallar› hiçbir
zaman yaz›ya dökmek istememifllerdir. Bu yöntem teknik olarak bir aç›klama olabi-
lir. Ancak, kendi kurallar›n›n bile yaz›l› olmamas›n›n sebebi, yine kendileri gibi s›r
saklayan bir tarikat›n içinde yaflamalar› olabilir. Masonlar, bu tarikat›n içinde, il-
ga edilene kadar, s›rlar›yla birlikte güven içinde kalm›fllard›r. Ancak, tarikat
ilga edildikten sonra baz› s›rlar yavafl yavafl su üstüne ç›kmaya baflla-
m›flt›r. Tampliyeler'in kurallar› ayn› zamanda masonlar›n da ku-
rallar›d›r... Yukar›da özetle aç›klamaya çal›fl›ld›¤› gibi, ikiyüz
y›l birarada ve içiçe yaflayan Tampliye tarikat› ve mason-
luk kurumu birbirlerini belirgin ölçüde etkilemifller-
dir. Hattâ, korporasyonlar›n ritüelleri adetâ
82