Page 112 - Protein Mucizesi
P. 112
110 PROTEİN MUCİZESİ
Sistem kısaca şöyle işler: Ubukitin, 76 amino asitten
oluşan küçük bir proteindir. Görevi ise bozuk veya son kul-
lanma tarihi geçmiş olan proteinleri bulup etiketlemektir.
Etiketlenen bu proteinler, hücrede imha edilmesi gereken
protein anlamına gelir. Etiketli proteinler apayrı bir mucize
olan “proteazom” adlı diğer bir proteine götürülürler. Pro-
teazomlar da bu bozuk proteinleri keserek küçük parçalara
ayırırlar. Bu kesim neticesinde ortaya çıkan parçalar da, ya-
ni amino asit zincirleri de ziyan olmazlar. Bu kesik amino
asitler tekrar kullanıma sunulurlar. Böylece hasar görme-
miş amino asitlerden tekrar faydalanılır. Görüldüğü gibi
kalite kontrolünün yanında iyi işleyen bir geri dönüşüm
sistemi de bulunur. Bilim adamları, keşfettikleri bu müthiş
mekanizma sayesinde 2004 yılında Nobel Kimya Ödülünü
kazanmışlardır. 37
Ubiküitin eklenerek işaretlenen bozuk proteinler, proteazom adlı bir başka
protein tarafından amino asitlerin bağlanma yerinden kesilerek parçalanır.
