Page 108 - Protein Mucizesi
P. 108
106 PROTEİN MUCİZESİ
ENZİM – SUBSTRAT KOMPLEKSİ
Son şekline gelmiş bir protein, artık aktif olarak iş
görebilir. Enzimler de birer proteindir ve vücutta pek çok
önemli işlevi yerine getirirler. Enzimler, katlanmalar sa-
yesinde son şekillerini aldıktan sonra, üzerlerinde “aktif
alan” denilen bir bölge oluşur. Bunu bir tornavidanın en
uç kısmı, ingiliz anahtarının vidayı tutan ağız kısmı ya da
kapı kilidindeki anahtarın girdiği yere benzetebiliriz. İşte
tüm bu katlanmaların asıl amacı, enzimlerin sahip olduk-
ları şekil ile bağlanacakları molekülün (substrat) şekilleri-
nin 3 boyutlu olarak uyumlu olmasını sağlamaktır. Hor-
monlar da bir organda üretilip uzakta başka bir organa
mesaj taşıyan, yani seyahat eden görevli proteinlerdir.
Tükettiğimiz yiyeceklerdeki vitamin ve minerallerin de
üç boyutlu bir şekli vardır; proteinler bu molekülleri ta-
nırlar ve onlar ile anahtar-kilit şeklinde moleküler seviye-
de çok hassas bir birleşme sergilerler. Bu birlikteliğe “en-
zim-substrat kompleksi” denir. Sonuçta hayati reaksi-
yonlar başarıyla ve yüksek hasasasiyetle gerçekleşmiş
olur.
Enzimler son hallerini aldıktan sonra üzerlerinde aktif alan denilen bir
bölge oluşur. Enzimin bağlanacağı molekül (substrat) bu bölge ile
anahtar-kilit gibi birbirine uyumlu bir şekildedir.