Page 154 - Protein Mucizesi
P. 154

152    PROTEİN MUCİZESİ



                      vardır. Bu proteinler elektrolitlerin hücre içine girişi ve çıkı-
                      şı için özel kanallar oluştururlar. Ayrıca bu proteinlerden
                      kimisi de motor görevini görür.
                           Potasyum oranı hücre içinde fazla hücre dışında ise az-
                      dır. Buna karşılık sodyum oranı hücre içinde az hücre dı-

                      şında ise fazladır. Bu oranı bu şekilde ayarlamak için enerji
                      gerekir. Çok özel bir pompa, enerji harcayarak sodyum
                      atomlarını dışarı potasyum iyonlarını ise içe doğru pompa-
                      lar. Bu sayede hücrenin zarının iki yakasında farklı bir elek-
                      trolit dağılımı olur.
                           Hücre enerjisinin büyük bir bölümü protein yapısında-
                      ki bu pompalara ve kanallar yoluyla iyonların hücre dışına

                      atılması ya da alınmasına harcanır. Burada çok büyük bir
                      şuur vardır. Hücre bu hassas değerlerin her an sağlanama-
                      ması durumunda ölecektir. Peki bu hassas ölçümleri kim
                      yapar ve nasıl olur da şuurlu bir şekilde sürekli bu değerler
                      sağlanır?


                           Hücredeki Elektrolitler ve Ozmos Dengesi

                           Hücreler çok farklı dış ortamlarla karşı karşıyadır.
                      Hücre için en önemli şartlardan biri, farklı yoğunluk ortam-
                      larına karşı dayanıklı olmasıdır. Çünkü ortam yoğunluğu-
                      nun değerine göre hücre ya su kaybeder ya da içine su alır.

                      Eğer bu kayıplar ve su alımları kontrol altında tutulmazsa
                      hücre kuruma veya şişme tehlikesi ile karşı karşıya kalır.
                      Elektrolitlerin en önemli görevlerinden biri de bu tehlikeye
                      karşı hücreye yardımcı olmasıdır. Hücrede değişen ortam
                      yoğunluklarına göre hücre içine iyon girişi ve çıkışı kont-

                      rollü olarak sağlanır. Böylelikle dış ortam değiştiğinde ona
                      paralel olarak hücre içinde de bir koruma olur.
                           Yan sayfadaki resim, ortam yoğunluğunun hücre üze-
   149   150   151   152   153   154   155   156   157   158   159