Page 84 - Protein Mucizesi
P. 84
82 PROTEİN MUCİZESİ
daha üstün bir şekilde, adeta bu iki dilde uzmanlaşmış bir
tercüman gibi çalışır. Çok kısa bir süre içerisinde DNA'nın
özel lisanı ile yazılmış olan üç harfli dizilerin (kodonların),
hangi amino aside karşılık geldiği bilinir ve buna göre pro-
tein diline çevrilir. Sonuçta istenilen proteinin doğru bir şe-
kilde üretilmesi sağlanır. İlerleyen satırlarda detaylarına
yer vereceğimiz bu çeviri işlemindeki hatasızlık, kuşkusuz
çok dikkate değerdir. Bir hücrenin, dolayısıyla canlıların
yaşaması için her an ihtiyaç duyduğu binlerce proteinin
üretilmesinde hataya yer yoktur, çeviri kusursuz olmalıdır.
Translasyonun (DNA şifrelerinin, proteine deşifre edil-
mesi) anahtarı tRNA molekü lleridir. 20’den fazla tRNA 20
çeşit amino asidi taşır. Ancak tRNA’ların amino asitleri ta-
şıyabilmeleri için aminoacil-tRNA sentetaz adlı özel prote-
inlere yani çalışan enzimlere ihtiyaç vardır. Bu enzimler,
Üre ti le cek pro te inin bil gi si mRNA ile hüc re nin çe kir de ğin den ay rı la rak
üre ti min ya pı la ca ğı ye re, ya ni ri bo zo ma ge lir. Bu ara da ge re ken mal ze -
me ler de tRNA'lar ta ra fın dan ri bo zo ma ge ti ril me ye baş lar.