Page 49 - Atatürk Ansiklopedisi 2. Cilt

47

Harun Yahya

Mustafa Kemal ekonomik uygulamalar›; 1923-1932 y›llar› ara-

s›nda, ‘halkç›l›¤a dayal› liberalizm ile yar› devlet müdahaleci-
li¤i’, 1932-1938 y›llar› aras›nda da ‘karma ekonomiye dayal›

planl› kalk›nma’ olarak iki aflamal› uygulam›flt›r.
1936 y›l›nda “II. Befl Y›ll›k Kalk›nma Plan›” haz›rlanmas›na
ra¤men, Atatürk’ün vefat› ve bafllayan II. Dünya Savafl› sebe-

biyle, plan uygulamaya konulmam›flt›r. Plan, 1960 y›l›nda uy-
gulanmaya al›nm›flt›r.

Befl y›ll›k kalk›nma plan› gere¤ince; mensucat ve dokuma sa-
nayiinde Bak›rköy, Kayseri, Nazilli, Konya Ere¤li dokuma fabri-
kalar›yla, bu fabrikalar›n pamuk ihtiyaçlar›n› karfl›lamak için

Adana ve ‹zmir bölgelerinde pamuk tar›m›n›n canland›r›lmas›
öngörülmüfltür. Tekstil sanayii, kendir, kangram, kükürt, demir-

çelik bak›r kömür gibi maden ve petrol arama iflletmeleri, selü-
loz ve ka¤›t sanayi, seramik, cam, kimya, sünger, gülya¤›, elekt-
rik ve enerji üretimi için planlar yap›lm›flt›r. Plan çerçevesince

ayr›ca fabrikalar aç›lm›fl, bütün bu sanayi dallar› için eleman ye-
tifltirecek mesleki e¤itim kurumlar› faaliyete geçirilmifltir.

Sanayi yat›r›mlar›n› teflvik etmek için, öncelikle 1927 y›l›n-
da ‘Teflvik-i Sanayi Kanunu’ ç›kart›lm›fl, yabanc› ürünlerle mü-
cadele edebilmek için de 1929 y›l›nda yüksek gümrük tarifesi

uygulanmaya bafllanm›flt›r.
1933 y›l›nda Sümerbank kurulmufl, 1935 y›l›nda da maden

kaynaklar›n› araflt›rmak üzere ‘Maden Tetkik ve Arama Ensti-
tüsü’, elektrik-enerji kaynaklar›n› araflt›rmak için ‘Elektrik ‹fl-
leri Etüt ‹daresi’, maden ve elektrik iflletmelerini kurmak için

de ‘Etibank’ kurulmufltur.