Page 58 - Doğadaki Mühendislik
P. 58
Doğadaki Mühendislik
dur. Ör ne ğin yı lan la rın göz le ri, ısı dal ga la rı nın göz le ri ne çarp ma sıy -
la ha re ke te ge çen alı cı böl ge le re sa hip tir. Si nir hüc re le ri ise gö rün tü -
yü bey ne ol du ğu gi bi ta şır. Yı la nın bey ni de bu sin yal le rin ısı dal ga -
la rı ol du ğu nu al gı lar.
Te sa dü fen or ta ya çık ma sı ke sin lik le im kan sız olan bu gi bi ta sa -
rım lar, can lı la rı Al lah'ın ya rat tı ğı nı ka nıt la yan de lil ler den dir.
Al lah'ın yü ce li ği ni ve il mi nin sı nır sız lı ğı nı kav ra ma da bu gi bi ör nek -
ler üze rin de dü şün mek önem li bi rer ve si le dir. So mon ba lı ğı da iş te
bu ya ra tı lış de lil le rin den bir ta ne si dir.
SO MON BA LIK LA RI NIN ŞA ŞIR TI CI YÖN TA YİN SİS TEM LE Rİ
Kuzey Amerika'nın Batı kıyılarındaki nehirlerde dünyanın en il-
ginç göçmenlerinden biri yaşar. Bunlar, türlü zorluklara göğüs gere-
rek nehirler ve vadiler aşan somon balıklarıdır.
Somon balıklarının yaşamları, bir nehrin veya derenin yukarı kı-
sımlarında bırakılan, döllenen ve üstleri çakıl taşlarıyla (bazen de
kumla) kaplanan yumurtalarla başlar.
Somonlar yumurtalarını çoğunlukla yaz sonu veya sonbaharda,
akarsularda bırakırlar. Kuluçka dönemi bittikten sonra, genellikle
kış sonunda yumurtalardan minik yavrular çıkar. Yavruların karın-
larının altında gelişmeleri için ilk aşamada gerekli olan besini içinde
bulunduran, yumurta sarısı bir kese vardır. Yavrular ilk dönemle-
rinde çakıl taşlarının altında saklanırlar ve yumurta sarısı keselerini
tamamen tüketinceye kadar yırtıcı hayvanlara karşı korunurlar.
Birkaç hafta sonra somonlar, akarsuyun içinde kendilerine yiye-
cek arayacak büyüklüğe ulaşırlar. Yaklaşık 1 yıl boyunca akarsuyun
içinde yaşamayı sürdürürler ve bu arada giderek büyürler.
Somonlar hem tatlı hem de tuzlu suda yaşayabilecek bir yapıda
yaratılmışlardır. Bu yaratılışın amacı ise, balığın yapacağı mucizevi
yolculukta gizlidir.
56