Page 70 - Doğadaki Mühendislik

Doğadaki Mühendislik

Wisconsin Gölü Laboratuvarında balıkların iki
farklı kokuyu ayırt etmelerini sağlayacak bir eği-
tim için deney tankı kurulmuştur. Birebir olan bu
çizimde tankın sol üst tarafındaki sarı renkli bi-
donlarda birbirinden farklı iki koku vardır.
Bidondaki vanalardan birisi açıldığında koku su
tankına karışır. Balık, kokulardan birisine doğru
ilerlediğinde yiyecekle ödüllendirilir. Diğer koku-
ya yöneldiğinde ise hafif bir elektrik şoku ile ce-
zalandırılırlar. Deneyde balıklar görme duyuları-
nı kullanmamaları için kör edilmişlerdir. Kısa bir
denemeden sonra deneme durdurulmuştur. Üç
yıl sonra balıklar deney tankına konduğunda ba-
lıkların ödül almalarını sağlayan kokuya doğru
gittikleri görülmüştür.

ğerlerinden ayırabildikleri görülmüştür. Önemli diğer bir bulgu da
üzerinde deney yapılan yavru balıkların 3 yıl sonra bile doğru ko-
kuyu hatasız tespit etmeleri olmuştur. 21
Bilim adamları araştırmanın sonuçlarına dayanarak balıkların in-
sanla kıyaslanamayacak kadar güçlü bir koku alma duyusuna sahip
oldukları kanaatine varmışlar ve şu sonuca ulaşmışlardır:
Her suyun kendine has bir kokusu vardır. Genç somon denize
doğru yaptığı ilk yolculuğu sırasında kokuları tek tek hafızasına al-
maktadır. Dönüş yolculuğunda da hafızasındaki kokuların yardı-
mıyla doğduğu yeri bulmaktadır. 22
"Her akıntının kendine özgü bir kokusu var mıdır?" sorusunun
cevabını verebilmek için yukarıdaki deney iki ayrı ırmağın suyuyla
tekrarlanmıştır. Neticede balıkların bunları da ayırt edebildikleri gö-
rülmüştür.

68