Page 47 - Türkiye için Milli Strateji
P. 47
n BARZANI ANAHTAR› ILE KUZEY IRAK DܤÜMÜNÜ ÇÖZMEK n
oyuna getirmiflti. Celal Talabani, Barzani güçleri taraf›ndan "sürülmesin-
den" iki hafta kadar sonra, Kuzey Irak'›n ‹ran s›n›r›ndaki Zeli kamp›ndaki
k a r a rgah›nda kendisiyle görüflen Milliyet muhabirine flunlar› söylüyord u :
Biz ABD'den yard›m istemedik. Ancak ABD'ye Saddam'›n sald›r› için haz›r-
land›¤›n› söyledik. Duramdan haberdar oldukar›n› aç›klad›lar. "Ne yapa-
l›m" dedik. "Sald›rmas›na izin vermeyiz, sald›r›rsa sert yan›t verece¤iz" de-
d i l e r. Ancak Saddam'›n top ve tanklar› Erbil'e geldi¤inde ABD'nin sesi ç›k-
m a d › . 1
Gerçi Talabani bu sözlerinin ard›ndan ABD ile olan ipleri tümden ko-
parmamak için, Amerikal›lar›n öne sürdü¤ü "Türkiye ve Fransa ile bu ko-
nuda anlaflamad›k" gerekçesini de söylüyor ve "topu" biraz da Türkiye'ye
a t › y o rdu, ama ABD'nin bu iki ülkenin deste¤i olmadan da istedi¤i zaman
istedi¤i yerde Saddam'› vurabilece¤inin o da herkes gibi fark›ndayd›. Far-
k›nda oldu¤u bir fley daha vard›; ‹ran'a yanaflt›¤› için ABD taraf›ndan feda
e d i l m i fl t i . . .
Tüm bu üstte çizdi¤imiz tablo, Kuzey Irak'ta Eylül 1996'da geliflmelerin
derinlikli bir foto¤raf›d›r. Barzani, Eylül operasyonu ile ABD aç›s›ndan en
büyük tehlikeyi, yani ‹ran etkisini ortadan kald›rmakla Washington'›n iste-
¤ini yerine getirmifl, bunun için Saddam'la yapt›¤› taktik ittifak ise ABD'nin
örtülü onay› ile gerçekleflmifltir.
Bu noktadan bir aflama sonras›, Saddam'›n düflürülmesi ve zay›f bir
Ba¤dat yönetiminin kurulmas›yla, Kuzey Irak'ta Barzani'nin ba¤›ms›zl›¤a
d o ¤ ru ilerlemesi olurdu. Ortaya ç›kar›lmak istenen sonuç, "Barzani'ye ait
bir Kürdistan"d›.
Tabi Talabani, Eylül operasyonunda ortaya ç›kan bu tabloyu bir aydan
biraz daha fazla bir süre sonra bozarak Kuzey Irak'a ‹ran'›n deste¤i ile
yeniden girdi ve "Barzani'ye ait bir Kürdistan" projesini baltalad›. Ancak bu
d u rum, yine de Washington'da "birilerinin" "Barzani'ye ait bir Kürd i s t a n "
p rojesi peflinde kofltuklar› gerçe¤ini de¤ifltirmiyordu. Talabani, ‹ran'›n
deste¤i ile ciddi bir "geri dönüfl" yapm›flt›, ama Barzani'yi tüm Kuzey Irak'a
hakim etme düflüncesinin canl› kalaca¤›na kuflku yoktu.
Ancak bu tablo yine de hala çok anlaml› de¤ildir. Çünkü ABD'nin neden
"Barzani'ye ait bir Kürdistan" istedi¤i sorusuna cevap bulmak güçtür. Kör-
fez Savafl›'ndan bu yana, ABD'nin bir Kürt Devleti kurmak istedi¤ini söyle-
35