Page 114 - Adamlık Dini

ADAMLIK DİNİ

Al-i İm ran Su re si'nin, 199. aye tin de, "... Al lah'a de rin say gı
gös te ren ler ola rak ina nan lar"dan söz edi lir. En bi ya Su re si'nin,
90. aye tin de ise Pey gam ber ler den söz edi lir ken, "... ger çek ten
on lar ha yır lar da ya rı şır lar dı, uma rak ve kor ka rak Bi ze dua
eder ler di. Bi ze de rin say gı gös te rir ler di" de nir. Mü mi nun Su -
re si'nde de yi ne mü min ler için "Rab le ri ne olan haş yet le rin den
do la yı say gıy la kor kan lar" (Mü mi nun Su re si, 57) ifa de si kul la nı -
lır. Say gı, baş ka ayet ler de de Al lah'a du yu lan iç li kor ku nun (haş -
yet) bir par ça sı ola rak kul la nıl mak ta dır.
Dolayısıyla müminin sahip olduğu saygı hissinin kaynağı,
Allah'a duyduğu saygıdır. Diğer insanlara göstereceği saygı da, bu
asıl saygının bir yansımasıdır. Mümin, Allah'a saygı duyduğu için,
O'na itaat eden, O'nun rızasını kazanmaya çalışan diğer insanlara,
yani tüm müminlere de saygı duyar. Saygıya layık olmayanlara,
yani Allah'a isyan eden, O'nun rızasına aykırı hareket eden, Allah'ı
tanımayan inkarcılara ise kalben saygı duymaz. Bu insanlara da
nezaketle ve güzel sözle davranır, ancak içten bir saygı duyması
mümkün olmaz.
An cak el bet te, adam lık di nin de ki say gı an la yı şı Ku ran'da ta rif
edi len bu ger çek say gı kav ra mın dan ta ma men uzak tır. Mü min ler -
de ki say gı, da ha ön ce de be lirt ti ği miz gi bi, te me li Al lah'a olan say -
gı dan kay nak la nan iç ten ve sa mi mi bir duy gu dur. Adam lık di nin de
ise, yü zey sel, bel li ka lıp la ra otur tul muş, ta ma men şe kil ci ve kar şı -
lık lı çı kar iliş ki le ri ne da ya nan ri ya kar dav ra nış bi çim le ri ola rak
ken di si ni gös te rir.
Adam lık di ni ne gö re "say gı" gös ter mek, ye ri ne gö re na zik
dav ran mak ve çe şit li or tam la ra gö re ku ral laş tı rıl mış söz ve ha re -
ket ka lıp la rı nı su ni bir tarz da uy gu la mak tır. Say gı, ki şi nin top lum -
da bir yer edin me si ne yar dım cı olan, or ta mı na ve ki şi si ne gö re

112